Theo VietNamNet, vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2 đang bước vào hồi gay cấn tại phiên phúc thẩm do TAND Cấp cao TP.HCM xét xử, nơi bà Trương Mỹ Lan không chỉ đối mặt với án tù chung thân mà còn mang trên vai gánh nặng bồi thường hơn 30.092 tỷ đồng cho các bị hại. Trong bối cảnh tài sản bị phong tỏa và áp lực pháp lý đè nặng, câu hỏi khiến dư luận xôn xao không phải là bà Lan có trả được hay không, mà là nguồn tiền nào đủ sức “gột rửa” hậu quả từ vụ án chấn động này?
Khác với góc nhìn quen thuộc tập trung vào khả năng thu hồi tài sản, câu chuyện lần này xoay quanh tiềm năng khai thác các nguồn lực tài chính mà bà Lan và cơ quan chức năng có thể tận dụng. Bản án sơ thẩm đã xác định số tiền hơn 30.092 tỷ đồng là dư nợ từ 25 mã trái phiếu do 4 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát – An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra – phát hành, liên quan đến hơn 35.000 trái chủ. Đây là khoản tiền mà bà Lan phải hoàn trả để khắc phục thiệt hại từ các tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”. Nhưng liệu bà có thể tìm ra “chìa khóa vàng” để mở cánh cửa tài chính này?
Luật sư Giang Hồng Thanh, người đại diện pháp lý cho bà Lan, cung cấp một bức tranh khả quan. Theo Công văn số 1948/CTHADS-NV2 ngày 24/3/2025 từ Cục Thi hành án Dân sự TP.HCM, hơn 8.659 tỷ đồng tiền mặt đã nằm trong các tài khoản bị phong tỏa, cộng thêm 15.383 tỷ đồng là khoản tiền mà các tổ chức và cá nhân phải trả lại cho bà Lan, đưa tổng số tiền sẵn có lên hơn 24.043 tỷ đồng. Song, đó chưa phải tất cả. Bản án sơ thẩm còn phong tỏa khối tài sản giá trị lớn gồm cổ phần và bất động sản, ước tính vượt 10.000 tỷ đồng. Điểm sáng khác nằm ở khoản 15.712 tỷ đồng từ gói trái phiếu An Đông đã chuyển cho 6 tổ chức tín dụng – một nguồn lực mà theo ông Thanh, nếu được khai thác triệt để, có thể đẩy tổng số tiền khả dụng lên hơn 50.000 tỷ đồng.
Tại phiên phúc thẩm, bà Trương Mỹ Lan không chỉ kháng cáo án tù chung thân mà còn thể hiện quyết tâm khắc phục hậu quả. Bà bác bỏ cáo buộc dùng thủ đoạn gian dối để phát hành trái phiếu và cho rằng số tiền trách nhiệm thực tế chỉ khoảng hơn 28.000 tỷ đồng, sau khi trừ 1.612 tỷ đồng mà Ngân hàng SHB đã sử dụng. “SHB và SCB tự thỏa thuận, tôi không liên quan,” bà Lan lập luận, đồng thời kêu gọi các bên từng sử dụng tiền trái phiếu cùng phối hợp để trả lại quyền lợi cho các trái chủ. Trong số hơn 35.000 trái chủ, 25.000 người đã yêu cầu bồi thường, còn hơn 10.000 người chưa lên tiếng – một chi tiết mà bà Lan đề nghị tòa làm rõ.
Hướng tiếp cận lần này không chỉ dừng ở việc liệt kê tài sản, mà nhấn mạnh vào khả năng huy động nguồn lực từ các bên liên quan. Nếu các tổ chức tín dụng, cá nhân sử dụng tiền trái phiếu và cơ quan thi hành án cùng hợp sức, “núi nợ” hơn 30.092 tỷ đồng có thể được hóa giải. Tuy nhiên, thành công của kế hoạch này phụ thuộc vào phán quyết của TAND Cấp cao TP.HCM và mức độ hợp tác từ các bên. Liệu bà Trương Mỹ Lan có thể biến lời cam kết thành hiện thực, hay đây chỉ là một hy vọng mong manh giữa cơn bão pháp lý? Dư luận vẫn đang chờ đợi câu trả lời.