Bộ Y tế đang đề xuất quy định rõ ràng hơn về nhóm thực phẩm cần đăng ký bản công bố nhằm giảm thiểu rủi ro an toàn thực phẩm. Trong dự thảo Nghị quyết Chính phủ gần đây, Bộ Y tế đã đưa ra các đề xuất để giải quyết những vướng mắc trong quản lý an toàn thực phẩm, đặc biệt là trong quá trình công bố chất lượng sản phẩm. Mục tiêu chính của dự thảo này là phân loại rõ ràng các loại thực phẩm và quy định cụ thể về thủ tục công bố sản phẩm để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Theo đề xuất, các thực phẩm chế biến bao gói sẵn, phụ gia thực phẩm và vật liệu bao gói chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc không có chỉ tiêu vi chất sẽ chỉ cần công bố tiêu chuẩn áp dụng. Điều này giúp giảm bớt gánh nặng pháp lý cho các sản phẩm thực phẩm thông thường, đồng thời tập trung kiểm soát vào những sản phẩm có rủi ro cao hơn.
Ngược lại, các sản phẩm có mức rủi ro cao như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ đến 36 tháng tuổi sẽ phải đăng ký bản công bố sản phẩm. Quy định này nhằm đảm bảo rằng những sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ nhỏ và những người có nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt, phải trải qua quá trình kiểm định và chứng nhận chất lượng nghiêm ngặt.
Bộ Y tế cho biết rằng Luật An toàn thực phẩm năm 2010 và Nghị định 15-2018 đã thiết lập cơ sở pháp lý để quản lý thực phẩm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập trong quản lý, đặc biệt là trong các vụ việc liên quan đến thực phẩm bổ sung, sữa bột, và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả mạo. Những vấn đề này cho thấy cần có sự điều chỉnh và bổ sung quy định để tăng cường hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm.
Dự thảo cũng làm rõ khái niệm “bằng chứng khoa học” để chứng minh công dụng của sản phẩm. Các bằng chứng này có thể bao gồm tài liệu nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học uy tín trong và ngoài nước, cũng như tài liệu y học hiện đại hoặc cổ truyền. Điều này giúp tránh tình trạng tùy tiện quảng cáo và đảm bảo rằng các sản phẩm thực phẩm chức năng thực sự có hiệu quả và an toàn cho người tiêu dùng.
Hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm cũng được quy định cụ thể theo từng nhóm thực phẩm. Điều này không chỉ tăng tính minh bạch trong quá trình đăng ký mà còn giúp đảm bảo rằng các sản phẩm đều đáp ứng được các tiêu chuẩn cần thiết trước khi được phép lưu hành trên thị trường.
Bộ Y tế đã trình Chính phủ xây dựng Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), dự kiến thông qua sớm nhất vào tháng 10-2025 và có hiệu lực từ tháng 7-2026. Trong thời gian chờ đợi luật mới, việc ban hành Nghị quyết là cần thiết để kịp thời xử lý các vướng mắc thực tiễn trong quản lý an toàn thực phẩm, đồng thời đảm bảo môi trường pháp lý vững chắc để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.