Sau vụ rơi máy bay của Air India gần đây, lo ngại về sức khỏe tâm lý của phi công đã trở thành vấn đề nóng trong ngành hàng không. Mới đây, các nhà điều tra đang nghiên cứu hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171, gặp nạn vào ngày 12/6, làm 241 người thiệt mạng. Thông tin ban đầu cho thấy đã có sự can thiệp vào hệ thống điều khiển nhiên liệu ngay sau khi máy bay cất cánh, dẫn đến mất lực đẩy và rơi xuống khu dân cư ở Ahmedabad.
Cơ trưởng Sabharwal từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm, một lần nữa đặt vấn đề về tầm quan trọng của sức khỏe tâm lý trong ngành hàng không. Mặc dù Air India nhấn mạnh rằng cuộc điều tra vẫn đang diễn ra và chưa có kết luận nào được đưa ra, nhưng sự việc này một lần nữa làm dấy lên lo ngại về vấn đề tâm lý của phi công.
Thế giới đã từng chứng kiến nhiều vụ tai nạn hàng không liên quan đến vấn đề tâm lý của phi công. Vụ tai nạn của Germanwings vào năm 2015, khiến 150 người thiệt mạng, đã cho thấy rằng cơ phó Andreas Lubitz có dấu hiệu trầm cảm nặng và đã che giấu bệnh. Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái và điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp.
Ngoài ra, vụ mất tích của chuyến bay MH370 vào năm 2014 cũng đặt ra giả thuyết về việc tự sát của cơ trưởng. Dù chưa có bằng chứng chính thức, cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott vào năm 2020 cho biết các quan chức Malaysia đã tin rằng đây là một vụ “giết người do tự sát”.
Các chuyên gia hàng không cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để giải quyết vấn đề tâm lý của phi công. Dữ liệu cho thấy nếu tính riêng các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012.
Một nghiên cứu vào năm 2022 cho thấy hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn tâm thần vẫn phụ thuộc chủ yếu vào khai báo tự nguyện.
Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định rằng ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay.
Tổ chức IPAAC, một liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không, cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay. Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm.
Các chuyên gia kêu gọi ngành hàng không cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn để giải quyết vấn đề tâm lý của phi công. “Đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này”, ông Dave Fielding – Chủ tịch IPAAC chia sẻ. “Nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn”, ông nói.