Sử dụng Wi-Fi miễn phí tại các địa điểm công cộng như quán cà phê, sân bay hay khách sạn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi, việc sử dụng Wi-Fi công cộng cũng tiềm ẩn những rủi ro về bảo mật. Mặc dù không nguy hiểm như nhiều người tưởng tượng, nhưng việc bảo vệ thông tin cá nhân và dữ liệu khi sử dụng các mạng Wi-Fi này là điều cần thiết.
Thực tế là phần lớn các trang web và ứng dụng hiện nay đã được mã hóa bằng giao thức HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure), giúp bảo vệ thông tin đăng nhập, tin nhắn và dữ liệu mua sắm trực tuyến của người dùng. Sự mã hóa này tạo ra một kênh truyền thông an toàn giữa trình duyệt của người dùng và trang web, ngăn chặn việc chặn hoặc giả mạo dữ liệu. Tuy nhiên, vẫn có những kẽ hở trong việc sử dụng Wi-Fi công cộng mà người dùng cần lưu ý.
Một trong những rủi ro lớn nhất khi sử dụng Wi-Fi công cộng là yêu cầu DNS (Domain Name System), dữ liệu về những trang web mà người dùng truy cập, vẫn có thể bị lộ. Hơn nữa, một số website nhỏ hoặc cũ không sử dụng mã hóa tốt, tạo ra khoảng trống cho tin tặc khai thác. Điều này có thể dẫn đến việc lộ thông tin cá nhân hoặc nhiễm mã độc.
Rủi ro thật sự và nghiêm trọng hơn đến từ việc người dùng kết nối nhầm mạng Wi-Fi giả mạo. Hacker có thể tạo ra một mạng Wi-Fi giả có tên gần giống mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Một khi kết nối, hacker có quyền kiểm soát mọi dữ liệu đi qua mạng đó, từ việc chèn trang đăng nhập giả để đánh cắp mật khẩu đến chiếm quyền các phiên đăng nhập đang mở. Đây là một hình thức tấn công Man-in-the-Middle (MitM) nguy hiểm.
Để sử dụng Wi-Fi công cộng an toàn hơn, người dùng cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Trước hết, xác minh mạng Wi-Fi trước khi kết nối bằng cách hỏi nhân viên quán cà phê hoặc khách sạn về tên chính xác của mạng. Điều này giúp tránh kết nối vào mạng Wi-Fi giả mạo.
Ngoài ra, người dùng nên tắt tính năng tự động kết nối và chia sẻ file trên thiết bị. Việc này sẽ ngăn chặn thiết bị tự động kết nối vào mạng Wi-Fi không an toàn và giảm thiểu rủi ro lây nhiễm mã độc qua file chia sẻ.
Sử dụng VPN (Virtual Private Network – mạng riêng ảo) cũng là một giải pháp hiệu quả. VPN tạo ra một đường hầm mã hóa giữa thiết bị của người dùng và trang web truy cập, giúp bảo vệ dữ liệu và ngăn chặn việc chặn hoặc giả mạo dữ liệu.
Chỉ đăng nhập và nhập thông tin nhạy cảm trên các trang web có biểu tượng ổ khóa (HTTPS) cũng là một nguyên tắc quan trọng. Biểu tượng ổ khóa trên thanh địa chỉ cho biết trang web đang sử dụng giao thức HTTPS để mã hóa dữ liệu.
Cuối cùng, người dùng cần cập nhật thiết bị thường xuyên để vá lỗ hổng bảo mật. Các nhà sản xuất thiết bị và phát triển phần mềm liên tục phát hành các bản cập nhật để sửa lỗi bảo mật và cải thiện hiệu suất. Tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để giao dịch ngân hàng hoặc làm việc với dữ liệu quan trọng nếu không thật sự cần thiết cũng là một cách phòng ngừa rủi ro.