Nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam, bao gồm thanh long, ớt và đậu bắp, đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) do vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Thông tư 12/2025/TT-BNNMT, có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, đã chuyển trách nhiệm cấp phép từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sang Sở An toàn thực phẩm các địa phương. Tuy nhiên, các Sở An toàn thực phẩm, trong đó có Sở An toàn thực phẩm TPHCM, cho biết họ chưa có đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận này do sự không rõ ràng trong quy định pháp luật.

Tình trạng này đã gây ra sự tê liệt trong việc xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam. Từ đầu tháng 7 đến nay, nhiều lô hàng như thanh long, ớt, đậu bắp bị mắc kẹt và không thể xuất khẩu sang EU do thiếu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam cho biết có khoảng 250 tấn hàng gia vị trị giá 2,4 triệu USD đang chờ cấp phép. Tại tỉnh Bình Thuận, hàng trăm tấn thanh long xuất khẩu đang bị hư hỏng do thời gian lưu kho quá lâu.

Trước đây, trách nhiệm cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu thuộc về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, với quy định mới, trách nhiệm này được chuyển về cho địa phương quản lý. Trong khi đó, cơ quan chức năng tại địa phương chưa sẵn sàng để thực hiện nhiệm vụ mới này.

Trong một hội nghị tổ chức ngày 29-7 giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) với các địa phương, vấn đề cấp phép vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm cấp giấy chứng nhận không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.

Câu chuyện này đặt ra yêu cầu về nguyên tắc ‘trong suốt về mặt kỹ thuật’ trong quản lý nhà nước. Các cơ quan chức năng cần đảm bảo rằng việc thay đổi trong hệ thống quản lý không ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Phân định trách nhiệm và sửa chữa văn bản là việc nội bộ của các đơn vị được Chính phủ giao nhiệm vụ và không nên để việc này kéo dài gây hậu quả cho doanh nghiệp.

TP.HCM – Sau khi mở rộng địa giới hành chính, thành phố đang đối mặt với nhiều thách thức trong công tác quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm. Sự gia tăng nhanh chóng của dân số và nhu cầu tiêu dùng đã tạo ra áp lực lớn lên hệ thống quản lý thực phẩm. Bên cạnh đó, sự phát triển của các mô hình kinh doanh mới như hàng nhà làm trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử đang tạo ra những khoảng trống pháp lý, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người tiêu dùng.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết thành phố đang tập trung vào việc tăng cường quản lý thực phẩm trong bối cảnh mới. Theo bà, hàng nhà làm là sản phẩm do gia đình làm ra, sản xuất ở quy mô nhỏ lẻ, chủ yếu tự cung tự cấp. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm hàng nhà làm hiện nay lại được bán rộng khắp, thậm chí toàn quốc, gây ra những phát sinh nhất định.

Bà Phong Lan nhấn mạnh rằng khi hàng nhà làm được thương mại hóa, thì phải đảm bảo đúng quy định, người mua tự trả tiền cần có sản phẩm an toàn. Bà cũng cho biết, tự công bố không có gì khó khăn phức tạp, chủ yếu coi sản phẩm quy trình sản xuất có đảm bảo, nguyên liệu có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng, chỉ tiêu an toàn ra sao, kiểm nghiệm sản phẩm… Nếu đi mua sản phẩm gì người mua dò trên mạng, tìm hiểu thông tin vì người bán đã công khai, có hồ sơ tự công bố thì ít ra đỡ rủi ro hơn là không có thông tin gì về sản phẩm.

Hiện nay, sự khác biệt giữa sản phẩm chính thống và sản phẩm trôi nổi chỉ là sản phẩm chính thống được cơ quan chức năng thẩm định, sau đó được kiểm tra hậu kiểm. Tuy nhiên, với số lượng hồ sơ tự công bố đang quá lớn, trong khi nhân lực còn mỏng nên lượng đi kiểm tra chưa đủ, riêng với thực phẩm nhà làm việc kiểm tra hậu kiểm càng khó vì gần như không có hồ sơ tự công bố.

Sở An toàn thực phẩm TP.HCM sẽ tăng cường kiểm tra hàng không rõ nguồn gốc, vận động người mua và người sản xuất nâng cao ý thức. Bà Phong Lan cũng cho biết, sẽ chú trọng đào tạo, cân đối nhân sự cho khâu an toàn thực phẩm đối với suất ăn công nghiệp, đảm bảo bữa ăn hằng ngày cho công nhân và tập trung vào an toàn thực phẩm gắn liền với du lịch.

Cùng ngày, nhiều người tiêu dùng cũng bày tỏ quan tâm đến vấn đề an toàn thực phẩm, đặc biệt là với các sản phẩm ‘hàng nhà làm’ trôi nổi trên thị trường. Anh N.T., 28 tuổi, chủ quán ăn ở TP.HCM, cho biết, để đảm bảo an toàn thực phẩm, quán ăn của anh phải tuân thủ rất nhiều thủ tục, quy trình kiểm tra khắt khe và được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, anh N.T. cũng bày tỏ rằng, các cơ sở kinh doanh cần phải ý thức được trách nhiệm của mình với cộng đồng, sử dụng nguyên liệu sạch, tuân thủ quy trình chế biến… Mặt khác, phải xử lý thật nghiêm để răn đe nếu cơ sở đó không có giấy an toàn thực phẩm.

Trò chơi ‘xé túi mù’ thực phẩm, một hình thức mua hàng đang trở thành xu hướng trong giới trẻ, nhưng ẩn sâu bên trong là những nguy cơ về an toàn thực phẩm. Khác với hình thức mua hàng thông thường, người mua sẽ không được biết sản phẩm bên trong túi cho đến khi người bán ‘xé’ túi. Điều này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm, khiến người tiêu dùng không có thông tin về thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản và cơ sở sản xuất.

Theo các chuyên gia, trò chơi này đang khai thác rất tốt yếu tố tâm lý, hành vi của người trẻ, tạo cảm giác hồi hộp, kích thích thần kinh khi chờ đợi những điều bất ngờ. Tuy nhiên, đây cũng là cách để người bán hàng tận dụng livestream để tạo hiệu ứng đám đông, kết hợp kỹ thuật thao túng tâm lý để khiến người xem dễ mất khả năng cân nhắc lý trí dẫn tới mua hàng trong trạng thái hưng phấn nhất thời.

Về góc độ an toàn thực phẩm, bán thực phẩm qua trò chơi ‘xé túi mù’ đã và đang vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm. Người tiêu dùng không được cung cấp thông tin tối thiểu về sản phẩm như thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, đơn vị sản xuất – những yếu tố bắt buộc để đánh giá mức độ an toàn. Những mặt hàng này có thể là hàng lậu, hàng xách tay trôi nổi không được phép lưu hành hợp pháp, tiềm ẩn nguy cơ gây hại đến sức khỏe.

Tổ chức Y tế và các chuyên gia cảnh báo, việc tiêu dùng những sản phẩm ngẫu nhiên không được phép như vậy là nguy hiểm với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là với trẻ em và những người có hệ tiêu hóa yếu. Người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính do vi khuẩn, nấm mốc hay độc tố sinh học từ thực phẩm đã biến chất. Về dài hạn, có thể tích lũy độc tố như kim loại nặng, những phụ gia không kiểm soát, gây tổn thương lên gan, thận và hệ miễn dịch của chúng ta, ảnh hưởng đến sinh sản hoặc tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng thường xuyên những sản phẩm có chứa chất cấm.

Ngày càng có nhiều vấn đề liên quan đến an toàn thực phẩm tại các cơ sở giáo dục ở thành phố Hồ Chí Minh. Mới đây, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm thành phố, bà Phạm Khánh Phong Lan, đã có phản ứng chính thức liên quan đến những thông tin mà người dân cung cấp về một sản phẩm sữa không rõ nguồn gốc được sử dụng tại một trường mầm non ở quận Bình Thạnh.

Người dân đã phản ánh rằng sản phẩm sữa này có nhãn hiệu N. và đang được sử dụng cho các em học sinh tại trường mầm non này. Tuy nhiên, sau khi tiến hành kiểm tra địa chỉ của công ty sản xuất được in trên bao bì và trang web, người dân không thể tìm thấy bất kỳ nhà máy sản xuất hay công ty nào tại địa chỉ đó. Điều này đã gây ra những lo lắng lớn về nguồn gốc xuất xứ, thành phần dinh dưỡng cũng như tính an toàn của sản phẩm sữa mà các em học sinh đang sử dụng.

Trước những vấn đề trên, bà Phong Lan đã có yêu cầu cụ thể đối với các cơ quan chức năng có liên quan để tiến hành kiểm tra và xác minh thông tin về nhãn sữa N. cũng như công ty sản xuất ra sản phẩm này. Hiện tại, công tác xử lý vụ việc đang được tiến hành một cách khẩn trương.

Đáng chú ý, Sở An toàn thực phẩm thành phố Hồ Chí Minh trước đó đã triển khai nhiều đợt cao điểm trong việc xử lý các vấn đề liên quan đến thuốc giả, sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả tại thành phố. Qua các đợt kiểm tra này, nhiều cơ sở vi phạm đã bị phát hiện và xử phạt theo quy định của pháp luật.

Qua phản ứng chính thức của Giám đốc Sở An toàn thực phẩm thành phố, có thể thấy rằng cơ quan chức năng đang tích cực vào cuộc để làm rõ những vấn đề liên quan đến sản phẩm sữa không rõ nguồn gốc được sử dụng tại một trường mầm non ở quận Bình Thạnh. Kết quả của quá trình kiểm tra và xử lý vụ việc sẽ giúp bảo đảm quyền lợi và sức khỏe của các em học sinh, đồng thời góp phần xây dựng một môi trường an toàn và lành mạnh cho các cơ sở giáo dục tại thành phố Hồ Chí Minh.

Cục An toàn thực phẩm https://www.tfvm.gov.vn và các cơ quan truyền thông chính thống cũng đã tiến hành nhiều đợt tuyên truyền, cảnh báo về những mối nguy hại của thực phẩm không rõ nguồn gốc, kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác và báo cáo với cơ quan chức năng khi phát hiện các trường hợp tương tự.

Trong bối cảnh các vấn đề an toàn thực phẩm đang ngày càng trở nên phức tạp, vai trò của cả cơ quan quản lý và người dân là rất quan trọng trong việc giám sát và đảm bảo an toàn cho các sản phẩm thực phẩm lưu thông trên thị trường.

Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, vừa yêu cầu đình chỉ lưu hành một lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Apiroca-B do không đạt yêu cầu về chất lượng sau kiểm nghiệm. Thông tin cụ thể về lô sản phẩm này là số lô 0335001, sản xuất ngày 26/3/2025 và hạn dùng đến 26/3/2027, được sản xuất bởi Công ty Cổ phần Dược phẩm Apimed tại Nhà máy Dược Apimed – Chi nhánh của công ty tại TP.HCM.

Kết quả kiểm nghiệm cho thấy mỗi viên sủi Apiroca-B chỉ chứa 86,9 mg vitamin B2 (Riboflavin natri phosphat), thấp hơn mức công bố. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng của sản phẩm. Cục An toàn thực phẩm yêu cầu Công ty phải thực hiện các biện pháp xử lý, khắc phục trong vòng 7 ngày. Nếu thực hiện hành động khắc phục đạt yêu cầu và được cơ quan kiểm tra có thông báo, sản phẩm mới được phép tiếp tục lưu thông trên thị trường.

Apiroca-B là sản phẩm viên nén sủi thuộc nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, quảng cáo có tác dụng bổ sung các vitamin nhóm B, đặc biệt là B2, B6, B12, giúp tăng sức đề kháng, giảm mệt mỏi và hỗ trợ hoạt động thần kinh. Sự việc này lại đặt ra vấn đề về chất lượng sản phẩm và tình trạng mạo danh cơ quan quản lý trong thời gian gần đây.

Cục An toàn thực phẩm đã cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác và tỉnh táo khi tiếp cận thông tin trên mạng xã hội cũng như cẩn trọng trong lựa chọn, sử dụng các sản phẩm bảo vệ sức khỏe. Việc đảm bảo chất lượng và an toàn của sản phẩm là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng.

Trong trường hợp cần thông tin về sản phẩm, người dân có thể liên hệ trực tiếp với nhà sản xuất hoặc cơ quan chức năng có thẩm quyền để được tư vấn và hỗ trợ. Đồng thời, người dân cũng nên chủ động tìm hiểu thông tin về sản phẩm trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.

Cục An toàn thực phẩm sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và lấy mẫu sản phẩm để kiểm nghiệm chất lượng. Đồng thời, cơ quan chức năng sẽ có biện pháp xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm về sản xuất và kinh doanh sản phẩm không đảm bảo chất lượng.

Người tiêu dùng cần đặc biệt chú ý đến thông tin về sản phẩm và chỉ mua sản phẩm từ các nguồn đáng tin cậy. Bên cạnh đó, nếu phát hiện bất kỳ thông tin sai lệch hoặc quảng cáo không chính xác về sản phẩm, người dân cần báo ngay cho cơ quan có thẩm quyền để có biện pháp xử lý kịp thời.

Cục An toàn thực phẩm, thuộc Bộ Y tế, vừa ra quyết định thu hồi hai lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe của Công ty TNHH dược phẩm & TPCN Hương Hoàng do phát hiện những sản phẩm này không đúng với công bố ban đầu. Các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe CANCIVITA D3-GT với số lô LSX:01.02.25, NSX:12.02.25, HSD:11.02.28 và số lô 01.06.23, NSX 02.06.23, HSD 01.06.26 đã được kiểm nghiệm và phát hiện có sự hiện diện của nhiều thành phần không được công bố, bao gồm Dầu cọ, Lecithin, Nipagin, Nipasol, Ethyl Vanilin, Titan dioxyd, Tatrazine lake và Tatrazine.

Công ty TNHH dược phẩm & TPCN Hương Hoàng, đặt tại số nhà 35, ngõ 34 đường Đỗ Lý Khiêm, phường Bồ Xuyên, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình (nay là số nhà 35, ngõ 34 đường Đỗ Lý Khiêm, phường Thái Bình, tỉnh Hưng Yên), đã bị cơ quan chức năng phát hiện có 5 hành vi vi phạm trong sản xuất và kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Cục An toàn thực phẩm đã yêu cầu Sở Y tế các tỉnh/thành phố, Sở An toàn thực phẩm TPHCM, Ban Quản lý ATTP thành phố Đà Nẵng, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm của các tỉnh, thành phố giám sát và tiến hành thu hồi hai lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên địa bàn. Nếu phát hiện các trường hợp vi phạm, sẽ được xử lý theo quy định của pháp luật.

Việc thu hồi này nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và ngăn chặn việc kinh doanh các sản phẩm không rõ nguồn gốc hoặc không đảm bảo chất lượng. Các cơ quan chức năng khuyến cáo người dân nên kiểm tra kỹ thông tin về sản phẩm trước khi mua và sử dụng, cũng như báo cáo với cơ quan chức năng nếu phát hiện các trường hợp vi phạm.

Hiện tại, các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe đang trở nên phổ biến trên thị trường, vì vậy việc kiểm soát chất lượng và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng là rất quan trọng. Cơ quan chức năng sẽ tiếp tục tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.