Chiều ngày 17/7, chị N., 38 tuổi, ở Hà Nội, đã nhận được điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chị chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thực hiện theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Thời gian gần đây, tại thủ đô Hà Nội, nhiều vụ việc sinh viên các trường đại học trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo bằng cách giả danh cơ quan Công an qua điện thoại. Những đối tượng này thường sử dụng thủ đoạn đe dọa, tạo áp lực buộc gia đình phải chuyển tiền để giải quyết các vấn đề mà thực chất là những chiêu trò lừa đảo. Một trong những thủ đoạn tinh vi và nguy hiểm mà chúng sử dụng là “bắt cóc online”, tức là kẻ lừa đảo sẽ yêu cầu người thân của nạn nhân chuyển tiền để đảm bảo sự an toàn cho con em mình.

Mới đây, tại Công an phường Ô Chợ Dừa, thành phố Hà Nội, các cơ quan chức năng đã kịp thời ngăn chặn một vụ lừa đảo. Trong vụ việc này, kẻ lừa đảo đã giả danh Công an và sử dụng điện thoại để đe dọa một nữ sinh. Mục đích của kẻ lừa đảo là buộc gia đình của nữ sinh này phải chuyển tiền để giải quyết vấn đề mà y tuyên bố là “bắt cóc online”. Nhờ sự can thiệp kịp thời của cơ quan Công an, vụ lừa đảo đã bị phát hiện và ngăn chặn, giúp bảo vệ sự an toàn cho nạn nhân và ngăn chặn những tổn thất tài chính cho gia đình.

Những vụ việc như thế này cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao cảnh giác trong cộng đồng. Việc tuyên truyền về các thủ đoạn lừa đảo và cách phòng tránh là rất quan trọng. Mọi người cần được thông báo về những phương thức lừa đảo mới và cách nhận biết chúng, từ đó có thể bảo vệ bản thân và những người xung quanh.

Nhằm phòng chống những vụ lừa đảo, người dân cần cảnh giác khi nhận được các cuộc gọi từ những người lạ, đặc biệt khi họ yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Liên hệ với cơ quan chức năng hoặc các tổ chức có thẩm quyền để xác minh thông tin và trình báo tình huống.

Một số khuyến cáo đối với sinh viên và người dân khi nhận được các cuộc gọi từ những đối tượng giả danh Công an hoặc các cơ quan chức năng: Không cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng lạ; không nghe theo những yêu cầu vô lý hoặc đe dọa từ phía đối tượng; liên hệ ngay với cơ quan Công an gần nhất hoặc người thân để được hỗ trợ và tư vấn; trình báo ngay tình huống với cơ quan chức năng để được can thiệp và xử lý kịp thời.

Việc phát hiện và ngăn chặn những kẻ lừa đảo đòi hỏi sự tham gia tích cực từ cả cộng đồng. thông qua việc chia sẻ thông tin và nâng cao cảnh giác mỗi cá nhân có thể trở thành một phần quan trọng trong việc tạo ra môi trường an toàn hơn để hạn chế đến mức tối đa các vụ việc tương tự có thể xảy ra.

ANTV khuyến cáo người dân cần cẩn thận trong các giao dịch trực tuyến, giữ gìn thông tin cá nhân và không cung cấp cho bất kỳ ai khi không cần thiết để đảm bảo an toàn cho bản thân.

Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vừa phát đi cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới đang nhắm vào người dùng điện thoại thông minh chạy hệ điều hành Android và iPhone. Theo đó, các tội phạm công nghệ đang lợi dụng nỗi sợ hãi của người dùng bằng cách giả danh đặc vụ liên bang hoặc cảnh sát. Chúng thường gọi điện thông báo rằng người dùng đang bị điều tra hoặc có lệnh bắt giữ, từ đó yêu cầu chuyển tiền để giải quyết vấn đề.

Tại bang Massachusetts, số nạn nhân bị lừa đảo qua hình thức này đã lên đến hơn 500 người và tổng số tiền bị mất là 9 triệu USD trong năm 2024. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng công nghệ để giả mạo số điện thoại, khiến nạn nhân tin rằng họ đang nhận cuộc gọi từ cơ quan thực thi pháp luật. Sau đó, chúng yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin bảo mật.

FBI khẳng định rằng các cơ quan thực thi pháp luật và liên bang không bao giờ gọi điện đe dọa bắt giữ hoặc yêu cầu chuyển tiền. Tại thành phố Boston và nhiều thành phố khác, số vụ lừa đảo dạng này đang gia tăng. Đại diện FBI Boston, ông Ted Docks, nhấn mạnh rằng người dân không nên hoảng loạn hoặc làm theo yêu cầu của người gọi. Thay vào đó, họ nên xác minh lại thông tin bằng cách liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng.

Không chỉ ở Mỹ, tại Việt Nam, các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại cũng ngày càng trở nên tinh vi. Đối tượng thường giả danh cán bộ công an, tòa án, viện kiểm sát, hoặc nhân viên ngân hàng để gọi điện thông báo nạn nhân có liên quan đến vụ án, có lệnh bắt giữ, hoặc tài khoản ngân hàng bị khóa. Chúng yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, hoặc chuyển tiền để xác minh hoặc giải quyết.

Trước tình hình này, công an nhiều địa phương đã công bố danh sách các số điện thoại lừa đảo và khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, không làm theo hướng dẫn của các cuộc gọi nghi vấn. Đặc biệt, người dân cần cẩn trọng khi có yêu cầu cài đặt ứng dụng lạ hoặc chuyển tiền đến tài khoản không rõ ràng.

Bộ Công an Việt Nam cũng khẳng định rằng khi làm việc với cá nhân, tổ chức, cơ quan chức năng sẽ có văn bản thông báo hoặc làm việc trực tiếp. Tuyệt đối không yêu cầu chuyển tiền, cung cấp mã OTP, mật khẩu qua điện thoại hay mạng xã hội. Người dân cần nâng cao cảnh giác, chia sẻ thông tin đến người thân, đặc biệt là người lớn tuổi, nhóm dễ trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo công nghệ cao hiện nay.

Nếu nhận được cuộc gọi lạ với nội dung gây áp lực hoặc đe dọa, người dân hãy cúp máy ngay lập tức và liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ. Đồng thời, việc cảnh giác và đề phòng các hình thức lừa đảo mới sẽ giúp người dân bảo vệ bản thân và tài sản của mình trong thời đại công nghệ số hiện nay. Liên hệ với FBI hoặc cơ quan chức năng địa phương để được hỗ trợ khi cần thiết.

Công an TP Hà Nội vừa phát cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới, trong đó các đối tượng giả danh nhân viên điện lực gọi điện cho người dân nhằm chiếm đoạt tài sản. 특히 vào mùa hè này, khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao, các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng sự chủ quan của một số người dân để thực hiện hành vi phạm tội.

Một trường hợp mới nhất là bà H., cư trú tại Thanh Liệt, Hà Nội, người vừa bị lừa đảo mất hơn 500 triệu đồng sau khi nghe điện thoại của đối tượng giả danh nhân viên điện lực. Ngày 12/7, Công an phường Thanh Liệt đã tiếp nhận đơn trình báo của bà H. về việc bị mất tiền sau khi thực hiện theo hướng dẫn của đối tượng.

Đối tượng lừa đảo đã tự xưng là cán bộ điện lực Hà Nội và hướng dẫn bà H. thực hiện hợp đồng điện tử, sau đó gửi mã QR code và yêu cầu bà quét mã. Ngay sau khi bà H. quét mã QR, tài khoản của bà đã bị trừ hơn 500 triệu đồng. Sự việc này đã được bà H. trình báo cơ quan Công an để làm rõ.

Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo này. Các đối tượng thường mạo danh nhân viên ngành điện để yêu cầu người dân quét mã QR code hoặc cài đặt ứng dụng giả mạo, từ đó chiếm quyền điều khiển điện thoại để đánh cắp dữ liệu, tiền trong tài khoản ngân hàng.

Người dân tuyệt đối không nên cài đặt ứng dụng lạ từ đường link không xác minh, không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP hay cấp quyền truy cập điện thoại cho bất kỳ phần mềm nào không rõ nguồn gốc. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về điện lực hoặc các dịch vụ liên quan, người dân có thể liên hệ trực tiếp với Tổng đài chăm sóc khách hàng của Tổng Công ty Điện lực miền Bắc theo số 19006769 hoặc truy cập trang web của Trung tâm Chăm sóc khách hàng Tổng Công ty Điện lực miền Bắc tại https://cskh.npc.com.vn.

Khi gặp các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần kịp thời trình báo cơ quan Công an để ngăn chặn và xử lý theo quy định của pháp luật. Cơ quan chức năng sẽ vào cuộc điều tra và có biện pháp xử lý đối với các đối tượng lừa đảo, đồng thời khuyến cáo người dân cần cảnh giác và bảo vệ tài sản của mình.

TP Hồ Chí Minh đang đối mặt với một hình thức lừa đảo mới nhắm vào cộng đồng người hiến máu tình nguyện. Gần đây, hàng trăm người dân sau khi hiến máu đã nhận được các cuộc gọi từ những người tự xưng là nhân viên của Sở Y tế, Bệnh viện Truyền máu Huyết học, Trung tâm Hiến máu nhân đạo thành phố và các đơn vị tổ chức hiến máu. Những đối tượng này thông báo rằng kết quả hiến máu của người dân có ‘bất thường’ và yêu cầu cung cấp hình ảnh căn cước công dân, tài khoản VNeID, kết bạn Zalo để ‘hướng dẫn đăng ký khám, làm xét nghiệm hoặc xác minh danh tính’.

Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã xác định đây là một hình thức lừa đảo mới, gây hoang mang trong cộng đồng người hiến máu tình nguyện và đe dọa nghiêm trọng đến quyền lợi của người dân. Hành vi này cũng gây mất an ninh trật tự xã hội và ảnh hưởng đến uy tín của ngành Y tế cũng như phong trào hiến máu nhân đạo trên địa bàn TP Hồ Chí Minh.

Trước tình hình này, ngành Y tế TP Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông nhằm cảnh báo người dân thông qua ứng dụng ‘Giọt máu vàng’, website, fanpage chính thức và gửi tin nhắn SMS đến cộng đồng người hiến máu để cảnh giác và không cung cấp thông tin cá nhân cho các đối tượng lạ. Đồng thời, Sở Y tế cũng đã phối hợp với các cơ quan báo đài để truyền thông về quy trình hiến máu, giúp người dân hiểu biết và phòng tránh lừa đảo, đồng thời khuyến khích tham gia hiến máu tình nguyện.

Sở Y tế TP Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân cho các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Khi phát hiện các dấu hiệu nghi vấn, người dân không nên làm theo hướng dẫn của các đối tượng lạ mà cần chủ động báo cáo cho cơ quan Công an hoặc thông báo về các cơ sở y tế để được hỗ trợ và xử lý kịp thời.

Ngành Y tế TP Hồ Chí Minh khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để theo dõi tình hình và phối hợp với các cơ quan chức năng nhằm bảo vệ quyền lợi và bảo mật thông tin của người hiến máu. Cũng theo Sở Y tế, các cơ sở y tế và đơn vị tiếp nhận hiến máu chỉ liên hệ với người dân qua các phương thức chính thống. Các tin nhắn gửi đến người hiến máu sẽ hiển thị tên thương hiệu ‘BVTMHH’ hoặc ‘TTHIENMAUTP’. Bệnh viện Truyền máu Huyết học không yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân qua ứng dụng, Zalo hoặc bất kỳ đường link nào. Nếu có nghi ngờ, người dân có thể gọi ngay đến tổng đài của Bệnh viện Truyền máu Huyết học theo số 028.39557858 để xác minh.

Công an thành phố Hồ Chí Minh gần đây đã phát hiện và giải cứu nhiều trường hợp lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh và sinh viên. Mặc dù nhiều nạn nhân có kiến thức về công nghệ, nhưng họ thiếu kỹ năng nhận diện các chiêu trò lừa đảo, khiến họ trở thành mục tiêu của các đối tượng lừa đảo.

Một trong những vụ việc gần đây nhất liên quan đến sinh viên L.T.K.Y (SN 2004, ngụ phường Bảy Hiền, thành phố Hồ Chí Minh). Y nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng là nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video qua Zalo, nói rằng Y liên quan đến đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y cài phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Trong quá trình ‘làm việc’, các đối tượng biết Y muốn đi du học Mỹ và yêu cầu Y chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng mà chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call. Chúng giả danh cán bộ Công an, nói rằng đang xử lý vụ án liên quan đến nạn nhân như rửa tiền, buôn bán ma túy, gian lận tài chính… Qua đó, chúng gieo rắc sự hoang mang, sợ hãi vào tâm lý người bị hại. Khi nạn nhân bắt đầu lo sợ, chúng liền yêu cầu người đó ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ, ở yên một chỗ.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, đã đưa ra cảnh báo rằng học sinh, sinh viên và người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Ông nhấn mạnh rằng đừng để ‘màn hình điện thoại’ trở thành công cụ dẫn dắt cuộc đời bạn rơi vào tay kẻ xấu.

Công an thành phố Hồ Chí Minh đã giải cứu nhiều nạn nhân trong các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ và cảnh báo người dân cần cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Bất kỳ cuộc gọi nào mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền hoặc thuê khách sạn… đều là lừa đảo. Vì vậy, người dân cần nâng cao cảnh giác và không nên tin tưởng vào những yêu cầu không rõ ràng từ phía các đối tượng lạ.

ANTV cũng đã đưa ra thông báo về việc người dân cần cảnh giác trước các thủ đoạn lừa đảo qua mạng. Đồng thời, cơ quan chức năng khuyến cáo người dân nên tăng cường kiến thức và kỹ năng để bảo vệ bản thân trước những hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi.