Trong những năm gần đây, nhiều xã vùng sâu, vùng xa đã chứng kiến sự thay đổi tích cực trong cơ sở hạ tầng, bao gồm hệ thống điện, đường, trường, trạm. Các con đường đất đã được nâng cấp, bê-tông hóa và nhựa hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và giao thương của người dân. Trường học và trạm y tế cũng được xây dựng khang trang, giúp con em đồng bào được học tập đầy đủ và người dân được chăm sóc sức khỏe tốt hơn.

Việc đầu tư vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ giúp kích cầu phát triển toàn xã hội mà còn giảm bớt khoảng cách giữa các hộ gia đình giàu và nghèo. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự đầu tư chung cho toàn vùng và đầu tư riêng cho từng đối tượng. Ông Điểu Điều, Trưởng ban Dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai, cho rằng cần có sự đầu tư cho từng hộ gia đình để những hộ nghèo, cận nghèo có động lực vươn lên.

Ông Điểu Điều cũng nhấn mạnh rằng, trước mắt, cần đầu tư con giống, nông cụ cho đồng bào. Về lâu dài, cần đầu tư nghề, đầu tư thay đổi tư duy, ý thức cho đồng bào để họ tự vươn lên. Cách xóa nghèo hiện nay, chỉ đơn giản là ‘dân nghèo cái gì thì cho cái đó’, không phải là giải pháp bền vững. Chúng ta cần có những giải pháp lâu dài và bền vững để giúp đồng bào vươn lên thoát nghèo.

Lâm Nhanh, một cán bộ đoàn của xã Lộc Hưng, tỉnh Đồng Nai, là một ví dụ điển hình về sự vươn lên thoát nghèo. Anh đã tiên phong trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao giá trị và mở ra hướng đi mới cho địa phương. Nhờ được Quỹ hỗ trợ nông dân hỗ trợ thêm 50 triệu đồng, anh đã chủ động chuyển đổi vùng đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới. Hiện nay, anh đã hỗ trợ thêm 10 hộ dân khác trồng dưa lưới trên diện tích 10 ha.

Tại các xã biên giới như Tân Tiến, Thiện Hưng, Hưng Phước, trước đây hạ tầng y tế thiếu và yếu, nhưng nhờ được đầu tư các nguồn lực, trong đó có nguồn vốn của Chương trình phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi, đã tạo nên một hệ thống chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân ngày càng hiệu quả và chất lượng. Trạm y tế của xã Hưng Phước đã có đủ hạ tầng kỹ thuật và khối phụ trợ, cũng như đủ thuốc trong danh mục thuốc chữa bệnh chủ yếu sử dụng tại trạm y tế xã theo quy định hiện hành.

Khi hệ thống y tế được đầu tư đồng bộ, người dân vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh kịp thời, giảm bớt bệnh tật và nâng cao thể trạng và chất lượng cuộc sống. Qua đó, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với vùng sâu, vùng xa, góp phần củng cố niềm tin của đồng bào đối với chính quyền.

Thông qua tín dụng ưu đãi, người dân có điều kiện đầu tư vào sản xuất, chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Chị Thị Geo, ở xã Đắk Nhau, năm 2022 được vay 50 triệu đồng từ nguồn vốn chính sách, đã mua một cặp bò giống và làm chuồng trại. Đến nay, đàn bò của chị đã phát triển lên năm con, tạo nguồn thu nhập ổn định và giúp gia đình chị chính thức thoát nghèo.

Những nguồn vốn chính sách của trung ương và địa phương như những cơn ‘mưa dầm’ thấm sâu vào đời sống đồng bào vùng sâu, vùng xa, từng bước thay đổi cuộc sống của người dân. Đây là những đóng góp tích cực vào mục tiêu giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Thái Nguyên – một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam – đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả để cải thiện đáng kể hạ tầng kỹ thuật, văn hóa – xã hội thiết yếu như điện, đường, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa tại các bản làng.

Những nỗ lực này không chỉ nâng cao mức sống của người dân mà còn làm thay đổi căn bản tập quán canh tác và bộ mặt bản làng. Các bản làng dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên nay đã có những gam màu tươi sáng với những ngôi nhà mới xây dựng, đường sá được mở rộng và trải bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu và phát triển kinh tế. Việc đầu tư có trọng tâm trọng điểm, phù hợp với điều kiện, tiềm năng thế mạnh, phong tục tập quán của đồng bào đã thu được kết quả tích cực.

Công tác vận động quần chúng phát huy quyền làm chủ, sự tham gia chủ động của cộng đồng và người dân đã khơi dậy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của tỉnh từng bước thu hẹp. Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa của các vùng dân tộc có bước phát triển mới.

Tỉnh Thái Nguyên cũng đẩy mạnh việc trang bị kiến thức về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vật tư phân bón, nguồn cây, con giống chuyển đổi cây trồng vật nuôi, phát triển ngành nghề, làng nghề truyền thống. Hệ thống hạ tầng viễn thông được xây dựng tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nền tảng công nghệ số. Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã có giá trị thương phẩm cao, trong đó chè là cây trồng chủ lực.

Nhiều địa phương đã tập trung phát triển và đã cho sản lượng, giá trị thương phẩm cao với các loại cây trồng như na, bưởi, quế… Sản phẩm truyền thống như dệt, may trang phục dân tộc, mật ong, gạo nếp vải, cốm, miến dong, rượu men lá… đã đáp ứng yêu cầu về chất lượng, thị hiếu người tiêu dùng và đã đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số khó khăn và thách thức mà tỉnh cần phải vượt qua. Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi địa hình trải rộng, mật độ dân cư không tập trung, trình độ sản xuất còn dựa nhiều vào yếu tố tự nhiên, phương thức canh tác giản đơn, giá trị kinh tế thấp, ít cơ hội tiếp cận việc làm phi nông nghiệp.

Cơ sở hạ tầng nhiều xã phía Bắc của tỉnh chưa được đầu tư hoàn thiện. Cơ chế, chính sách chưa đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh đầu tư vào công nghiệp chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên vẫn được giữ gìn và phát huy. Những nét đẹp mang giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào như ngôn ngữ, trang phục truyền thống, phong tục tập quán, nghi lễ tín ngưỡng, ẩm thực, dân ca dân vũ được các cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện cho bà con bảo tồn và phát huy.

Mới đây, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành đề án phát triển du lịch cộng đồng với nhiều triển vọng về các điểm đến mới và tạo thêm việc làm cho người dân. Làng du lịch sinh thái nhà sàn Thái Hải, Làng du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên… có thể coi là hình mẫu để nâng cao, nhân rộng.

Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục quan tâm và có những giải pháp hiệu quả hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi một cách bền vững.

Ngày 25/7, tỉnh Nghệ An dự báo sẽ có mưa vừa, cục bộ mưa to và dông, trong đó khu vực miền núi phía Tây tỉnh tiếp tục đối mặt với nguy cơ cao xảy ra mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất. Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An đã phát thông báo cảnh báo về tình hình mưa lũ trên địa bàn.

Thông báo cho biết, từ đêm 24/7 đến đêm 25/7, tỉnh Nghệ An sẽ có mưa vừa, cục bộ mưa to và dông. Tổng lượng mưa phổ biến sẽ từ 40-80mm, riêng vùng núi có nơi trên 150mm. Nhiều xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An đã phải gánh chịu hậu quả nặng nề do mưa lớn từ hoàn lưu bão số 3 gây lũ, ngập lụt, sạt lở đất. Hiện tại, các khu vực này tiếp tục đối mặt với nguy cơ cao xảy ra mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất.

Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An yêu cầu các địa phương và cơ quan liên quan phải theo dõi chặt chẽ, dự báo, cảnh báo, thông tin kịp thời diễn biến mưa lũ để chủ động triển khai các biện pháp ứng phó. Các địa phương, đơn vị cần chỉ đạo kiểm tra, rà soát, sẵn sàng phương án đảm bảo an toàn các hồ chứa và hạ du, đặc biệt là các hồ chứa thủy điện nhỏ, hồ thủy lợi xung yếu, hồ đầy nước.

Các lãnh đạo địa phương cũng được yêu cầu bố trí lực lượng thường trực để vận hành điều tiết và sẵn sàng xử lý các tình huống có thể xảy ra. Việc di dời, sơ tán người, phương tiện và tài sản ra khỏi các khu vực nguy hiểm, nhất là khu vực có nguy cơ sạt lở đất, lũ ống, lũ quét, ngập lụt cần được triển khai quyết liệt để bảo đảm an toàn về tính mạng, tài sản của người dân và tài sản của nhà nước.

Bên cạnh đó, các địa phương cũng được yêu cầu tăng cường kiểm soát, hướng dẫn, phân luồng giao thông, đặc biệt là qua các ngầm, tràn, khu vực ngập sâu. Người dân cần được tuyên truyền và hướng dẫn về kỹ năng bảo đảm an toàn, hạn chế rủi ro trong mưa lũ. Nghiêm cấm người dân thực hiện các hoạt động như vớt củi, đánh bắt cá trên sông, suối, hạ lưu hồ đập khi đang có mưa lũ để tránh thiệt hại về người.

Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An yêu cầu các địa phương tuyệt đối không để người dân có tư tưởng chủ quan trước, trong và sau mưa lũ. Đặc biệt, cần quan tâm và giám sát chặt chẽ đối với người già, trẻ em, người khuyết tật sinh sống trong khu vực bị ảnh hưởng.

Tình hình mưa lũ tại Nghệ An, đặc biệt tại các xã Mường Xén và xã Tương Dương, 2 địa bàn bị ảnh hưởng nghiêm trọng do trận lũ tối 22/7, vẫn đang tiếp tục diễn biến phức tạp. Mưa lớn kéo dài từ đêm 24 đến sáng 25/7 đã khiến nước sông và khe suối dâng lên, gây khó khăn cho công tác khắc phục hậu quả. Đến 8h ngày 25/7, mưa đã tạnh, tuy nhiên quốc lộ 7 vẫn chưa thông đến các địa bàn này. Hiện tại, nước lũ đã rút, để lại một lượng đất đá khổng lồ và nhiều tài sản của người dân bị hư hỏng, vùi lấp trong bùn đất.

Công tác dọn dẹp, khắc phục hậu quả mưa lũ đang gặp rất nhiều khó khăn do thiếu nhân lực, mất điện và nước. Việc đảm bảo an toàn cho người dân và khôi phục lại tình hình sản xuất, sinh hoạt bình thường đang là thách thức lớn đối với chính quyền địa phương và người dân Nghệ An.