Các vụ tấn công vào nền tảng blockchain có nguồn gốc Việt Nam trong thời gian gần đây đã gây ra những thiệt hại tài chính đáng kể, lên tới hàng trăm triệu USD. Điều này đã đặt ra những vấn đề đáng lo ngại về rủi ro đối với tài sản số mà người dùng phải đối mặt. Tại hội thảo GM Blockchain Security Forum 2025, các chuyên gia đã thảo luận về tình trạng tấn công blockchain hiện nay và đưa ra những con số đáng báo động.

Theo thống kê từ Chainalysis, từ năm 2020 đến tháng 2.2025, thế giới đã ghi nhận 657 vụ tấn công vào hệ thống blockchain, gây thiệt hại lên tới 12,8 tỉ USD. Thị trường Việt Nam cũng không ngoại lệ, với các vụ tấn công vào cầu nối Ronin của Sky Mavis năm 2022 gây thiệt hại hơn 600 triệu USD và vụ việc của KyberSwap năm 2023 với thiệt hại khoảng 50 triệu USD. Những vụ việc này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho người dùng Việt Nam, nhưng việc tìm kiếm sự bảo vệ hay truy đòi trách nhiệm pháp lý trong nước thời điểm đó gần như là bất khả thi.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế, cho rằng khi nền kinh tế số ngày càng phụ thuộc vào blockchain để quản lý tài sản, thì việc bảo vệ an ninh cho công nghệ này cũng chính là bảo vệ tài sản số quốc gia. Để làm được điều này, đòi hỏi phải có một cách tiếp cận toàn diện, kết hợp chặt chẽ giữa các giải pháp công nghệ, hành lang pháp lý và việc nâng cao nhận thức của cộng đồng.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, đã phân tích sâu hơn về những hệ lụy của ‘khoảng trống pháp lý’ này. Ông cho biết vấn đề không chỉ dừng lại ở các cuộc tấn công kỹ thuật vào hợp đồng thông minh hay ví điện tử. Sự thiếu vắng một khung pháp lý rõ ràng đã tạo điều kiện cho các tổ chức tội phạm lợi dụng tính phi tập trung và ẩn danh của blockchain cho các hoạt động phi pháp.

Các chuyên gia tại diễn đàn đã đồng thuận rằng Việt Nam cần một chiến lược tổng thể để lấp đầy ‘khoảng trống pháp lý’, kiến tạo một hệ sinh thái blockchain an toàn và bền vững. Ba trụ cột chiến lược cần thực hiện đồng bộ bao gồm tích hợp an ninh ngay từ khâu thiết kế, nâng cao khả năng phòng thủ chủ động và phản ứng nhanh, và đảm bảo tuân thủ pháp luật và hội nhập quốc tế.

Như vậy, để đảm bảo an toàn cho tài sản số và phát triển bền vững nền kinh tế số, việc xây dựng một chiến lược tổng thể và toàn diện để bảo vệ an ninh cho công nghệ blockchain là điều cần thiết. Các chuyên gia hy vọng rằng với sự hợp tác và nỗ lực của các bên liên quan, Việt Nam sẽ sớm có được một hệ sinh thái blockchain an toàn và bền vững.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI đã tập trung thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số quốc gia. Tại sự kiện này, các chuyên gia đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xác định dữ liệu là tài nguyên số quan trọng trong bối cảnh hiện nay.

Ông Trần Quang Hưng, Ủy viên Ban Chấp hành, Trưởng Ban Đoàn – Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, đã chủ trì phiên thảo luận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng ‘bệ đỡ thị trường’ cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, ông Hưng cũng chỉ ra rằng dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề… Điều này đã gây ra khó khăn cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả. Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ.

Điều cốt lõi của dữ liệu là phải ‘đúng, đủ, sạch, sống’. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian. Để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Tại Việt Nam, bước tiến lớn là việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm, tuy nhiên vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia. Các chuyên gia cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân sau đó tiến tới dữ liệu ngành, chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân.

Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ. Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học. Như vậy, việc khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia là một vấn đề cấp thiết.

Các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, chuẩn hóa định danh cá nhân và tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh. Việc triển khai các giải pháp này sẽ giúp Việt Nam tận dụng tối đa lợi thế của dữ liệu để phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia đang diễn ra mạnh mẽ, việc khai thác hiệu quả dữ liệu sẽ giúp Việt Nam bắt kịp với xu thế của thế giới và tận dụng các cơ hội mới. Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI là một cơ hội để các chuyên gia và trí thức trẻ thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm, nhằm đóng góp vào sự phát triển của đất nước trong thời kỳ mới.

Thông tin thêm về Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu có thể được tìm thấy tại https://diendantrithuc.vn/ và các trang thông tin khác về sự kiện này.