Thói quen kiểm tra điện thoại ngay sau khi thức dậy đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại đối với nhiều người, khi nó gây ra những tác động tiêu cực đến não bộ và tinh thần. Khi não bộ vẫn còn trong trạng thái mơ hồ sau giấc ngủ, việc tiếp nhận hàng loạt thông tin từ mạng xã hội, tin tức hay công việc có thể dẫn đến tình trạng căng thẳng, khó tập trung và mệt mỏi kéo dài.

Ngay sau khi thức dậy, não bộ con người thường ở trong trạng thái “sóng alpha”, một giai đoạn chuyển tiếp giữa giấc ngủ và trạng thái tỉnh táo. Đây là thời điểm tâm trí con người thường thư giãn, dễ dàng sáng tạo và ít bị phân tán. Thời gian này vốn được coi là “thời điểm vàng” để con người suy nghĩ tích cực hoặc nuôi dưỡng những ý tưởng mới. Tuy nhiên, khi ngay lập tức cầm điện thoại lên kiểm tra, não bộ sẽ bị đẩy vào trạng thái cảnh giác cao độ.

Sự hiện diện của mạng xã hội dường như mang lại cho con người cảm giác được kết nối, nhưng đồng thời cũng nhanh chóng “hút cạn” sự tập trung và năng lượng tinh thần của người dùng. Việc lướt điện thoại vào buổi sáng vô tình tạo nên một cơ chế “tìm kiếm phần thưởng” cho não bộ, khi con người liên tục tìm kiếm cảm giác vui vẻ từ những video, tin tức nóng hay tương tác ảo. Kết quả là, trong phần còn lại của ngày, não bộ khó có thể duy trì sự tập trung bền vững, dễ bị xao nhãng và mất kiên nhẫn.

Một nghiên cứu của National Sleep Foundation vào năm 2021 chỉ ra rằng việc sử dụng thiết bị điện tử vào đầu và cuối ngày có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ. Điều này có thể khiến cơ thể con người rối loạn nhịp sinh học, dẫn đến tình trạng khó ngủ sâu và dễ mệt mỏi hơn vào ngày hôm sau.

Không chỉ gây ra căng thẳng, mạng xã hội còn có thể trở thành một “bẫy” tâm lý, khiến người dùng dễ rơi vào cảm giác tự ti và chán nản. Điều này xảy ra khi họ thấy người khác khoe khoang cuộc sống hoàn hảo và thành công rực rỡ của họ. Đặc biệt vào buổi sáng, những hình ảnh này có thể dễ dàng gây ra tổn thương ngầm cho người xem.

Để cải thiện tình trạng này và nâng cao sức khỏe tinh thần, chuyên gia khuyên rằng hãy để điện thoại “ngủ thêm” một chút. Thay vì vội vàng lướt điện thoại, hãy bắt đầu ngày mới bằng một hoạt động nhẹ nhàng như vươn vai, uống nước, tập vài động tác yoga, thiền hoặc đơn giản là ngồi yên vài phút để hít thở sâu. Ngoài ra, việc viết ra mục tiêu trong ngày hoặc dành một chút thời gian để suy nghĩ tích cực cũng giúp thiết lập tinh thần vững vàng.

Chuyên gia Nicole Venola nhấn mạnh rằng những phút đầu ngày là thời điểm quý giá để nuôi dưỡng sức khỏe tâm trí. Chỉ cần thay đổi một thói quen nhỏ, không cầm điện thoại ngay khi vừa tỉnh dậy, bạn đã giúp não bộ có cơ hội nghỉ ngơi đúng cách và chuẩn bị tốt hơn cho mọi thử thách trong ngày.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature Communications đã đưa ra bằng chứng cho thấy đại dịch Covid-19 đã đẩy nhanh quá trình lão hóa não bộ ở một số nhóm dân số nhất định, bao gồm người lớn tuổi, nam giới và những người gặp khó khăn về kinh tế.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích các hình ảnh não của 15.334 người trưởng thành khỏe mạnh và phát hiện ra rằng não bộ của họ đã lão hóa nhanh hơn trung bình 5,5 tháng so với trước khi đại dịch bùng phát. Đáng chú ý, điều này xảy ra ngay cả ở những người không bị nhiễm bệnh. Phát hiện này cho thấy rằng đại dịch đã có tác động đáng kể đến sức khỏe não bộ của người dân.

Trước đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiễm SARS-CoV-2 có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa thần kinh và suy giảm nhận thức ở người cao tuổi. Tuy nhiên, nghiên cứu này tập trung vào tác động của giai đoạn đại dịch đối với quá trình lão hóa não bộ. Quá trình lão hóa não liên quan đến đại dịch rõ rệt nhất ở những người tham gia lớn tuổi và nam giới, những người được biết là dễ bị thay đổi thần kinh hơn khi bị căng thẳng so với phụ nữ.

Không chỉ vậy, não bộ của những người gặp khó khăn, chẳng hạn như thất nghiệp, thu nhập thấp và sức khỏe kém, cũng lão hóa nhanh hơn so với người tham gia khác. Điều này cho thấy rằng đại dịch đã có tác động không đồng đều đến sức khỏe não bộ của các nhóm dân số khác nhau.

Khi đánh giá những người tham gia đã hoàn thành bài kiểm tra nhận thức ở cả hai lần chụp não, các nhà nghiên cứu phát hiện chỉ những người nhiễm SARS-CoV-2 mới có dấu hiệu suy giảm nhận thức, như giảm tính linh hoạt về tinh thần và tốc độ xử lý. Điều này cho thấy rằng nhiễm bệnh có thể có tác động tiêu cực đến chức năng nhận thức.

Các chuyên gia cho rằng cần phải nghiên cứu thêm để tìm hiểu mối liên hệ nhân quả giữa đại dịch và lão hóa não bộ, cũng như để làm rõ cơ chế đằng sau tác động này. Tuy nhiên, nghiên cứu này đã nhấn mạnh tầm quan trọng của môi trường đại dịch đối với sức khỏe tâm thần và thần kinh.

Tác động của đại dịch đối với sức khỏe não bộ có thể chưa đủ nghiêm trọng để ảnh hưởng đến độ nhạy bén về tinh thần, nhưng nó có thể có ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe não bộ nếu không được giải quyết. Vì vậy, các chuyên gia đề xuất rằng việc tìm hiểu và đưa ra những chỉ dẫn cụ thể về cách giảm thiểu tác động của đại dịch đối với sức khỏe não bộ là rất cần thiết.

Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng những phát hiện này sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách và chuyên gia y tế đưa ra các biện pháp can thiệp hiệu quả để giảm thiểu tác động của đại dịch đối với sức khỏe não bộ. Chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy trên trang web của tạp chí Nature Communications.

Các chuyên gia dinh dưỡng đã đưa ra khuyến nghị về việc bổ sung một số loại thực phẩm vào chế độ ăn uống hàng ngày để tăng cường sức khỏe não bộ, hệ miễn dịch và sở hữu cơ bắp săn chắc. Dưới đây là danh sách 5 loại thực phẩm được coi là siêu thực phẩm giúp đạt được mục tiêu này.

Đầu tiên, các loại rau xanh đậm như rau ngót, rau muống, rau cải là những thực phẩm giàu dinh dưỡng. Chúng chứa nhiều folate, vitamin B6 và B12, giúp cải thiện trí nhớ và nâng cao chức năng não bộ. Việc bổ sung các loại rau xanh này vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể hỗ trợ đáng kể sức khỏe não bộ.

Thứ hai, quả hạch và hạt như óc chó, hạnh nhân, hạt macca là những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Chúng chứa nhiều axit béo omega-3 và chất chống oxy hóa, hỗ trợ sức khỏe não bộ và tăng cường hệ miễn dịch. Quả hạch và hạt cũng là nguồn cung cấp năng lượng tự nhiên giúp cơ thể hoạt động suốt cả ngày.

Thứ ba, cá hồi và các loại cá béo khác là những thực phẩm lý tưởng cho sức khỏe. Chúng chứa nhiều protein và omega-3, hỗ trợ xây dựng và phục hồi cơ bắp. Ngoài ra, cá hồi cũng giàu vitamin D, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ sức khỏe xương.

Thứ tư, trứng gà là nguồn cung cấp protein chất lượng cao. Chúng giúp xây dựng cơ bắp và hỗ trợ chức năng não bộ. Trứng gà cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng như vitamin B12, vitamin D và sắt.

Cuối cùng, sữa chua và các sản phẩm từ sữa là những thực phẩm giàu probiotics. Chúng giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa. Sữa chua cũng là nguồn cung cấp canxi, giúp tăng cường sức khỏe xương và răng.

Tóm lại, việc bổ sung các loại thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể giúp tăng cường sức khỏe não bộ, hệ miễn dịch và sở hữu cơ bắp săn chắc. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các siêu thực phẩm khác tại https://www.healthline.com/nutrition/brain-foods hoặc https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/expert-answers/omega-3-fish-oil/faq-20492007.