Tuổi dậy thì thường được biết đến là giai đoạn đầy biến động và thay đổi lớn trong cuộc sống của một người. Ở độ tuổi này, mọi thứ từ nội tiết tố, cảm xúc đến nhận thức xã hội đều trải qua những biến đổi mạnh mẽ. Mới đây, một bà mẹ đơn thân tại TP.HCM đã chia sẻ trên diễn đàn phụ huynh về tình trạng của con trai 15 tuổi, học sinh vừa thi lên lớp 10, đang có những biểu hiện cảm xúc bất ổn kéo dài.

Con trai của chị thường xuyên cáu giận, đập phá và có hành vi gây tổn hại về thể chất và tinh thần cho mẹ và em út trong nhà. Chị kể, mỗi khi nhắc lại chuyện cũ, con sẽ viện đủ lý lẽ để phản biện, nói dai không dứt, khiến chị cảm thấy bị ‘hành’, bị tra tấn tinh thần mỗi ngày. Nhiều đêm, chị phải bế đứa con út (8 tuổi) chạy ra ngoài ngủ nhờ vì quá sợ. Trước đó, gia đình đã từng đưa con đi khám ở khoa tâm lý – tâm thần, tuy nhiên bác sĩ cho rằng chưa có biểu hiện bệnh lý rõ rệt.

Khi tìm đến chuyên viên tư vấn tâm lý, do chi phí cao và không có tác động rõ ràng, người mẹ đành gác lại sau vài buổi. Sự việc này đã thu hút hàng trăm bình luận từ các phụ huynh khác. Nhiều người cho rằng, hiện tượng này không thể quy về việc con ‘hư’ hay ‘láo’, mà là dấu hiệu của tổn thương sâu trong tâm lý tuổi dậy thì. Nếu không được can thiệp đúng lúc, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Một chuyên gia tâm lý cho rằng, điều đầu tiên phụ huynh cần làm là không hoảng sợ, không dùng cảm xúc để đối đầu cảm xúc. Khi con gào hét, phản ứng mạnh, nếu cha mẹ phản ứng ngược lại bằng việc quát tháo, đánh mắng, chỉ làm sự việc tồi tệ hơn. Thay vào đó, cha mẹ nên tạm lùi lại khi con đang trong ‘cơn sóng cảm xúc’, không nên can thiệp trực tiếp.

Cha mẹ cũng nên duy trì ranh giới rõ ràng, không thỏa hiệp với hành vi tấn công thể chất. Ngoài ra, giúp con gọi tên cảm xúc khi con bình tĩnh hơn là một cách hỗ trợ hiệu quả. Cha mẹ cần hỗ trợ con bằng cách bình tĩnh lắng nghe, không phán xét, không chỉ trích, không giáo huấn. Đồng thời, hạn chế những tác nhân gây căng thẳng và kích thích, chủ động đưa con đi đánh giá tâm lý chuyên sâu nếu cần.

Quá trình này không đơn giản là việc của một sớm một chiều, nhưng nếu cha mẹ đồng hành kiên trì, con sẽ học dần kỹ năng tự điều chỉnh cảm xúc. Việc này không chỉ giúp cải thiện tình trạng hiện tại mà còn giúp con phát triển khỏe mạnh về cả mặt tâm lý và cảm xúc trong tương lai.

Cuộc hôn nhân của tôi đang đứng trước bờ vực thẳm vì những ‘khóa học chữa lành’ mà vợ tôi đang tham gia. Ban đầu, tôi nghĩ rằng việc vợ tôi tìm kiếm sự giúp đỡ để giảm bớt căng thẳng và tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống là một điều tích cực. Tuy nhiên, tình hình đã nhanh chóng trở nên tồi tệ khi cô ấy bắt đầu chi tiêu hàng trăm triệu đồng cho các khóa học đắt tiền và dần dần trở nên xa cách với gia đình.

Nhớ lại khi vợ tôi bắt đầu tham gia các khóa học trực tuyến miễn phí, cô ấy rất hào hứng và nói về năng lượng tích cực, kết nối bản thân và buông bỏ tổn thương từ thuở ấu thơ. Những lúc đó, tôi nghĩ cô ấy đang trên con đường tìm lại sự cân bằng và hạnh phúc. Tuy nhiên, những khóa học này nhanh chóng trở thành một loại ‘nghiện’ đối với cô ấy, khi mà cô ấy bắt đầu tham gia các khóa học chuyên sâu với chi phí đắt tiền.

Vợ tôi tin rằng những khóa học này sẽ giúp cô ấy trở thành một người tốt hơn, một người vợ biết yêu thương và vun vén. Tuy nhiên, thực tế thì ngược lại. Cô ấy trở nên cáu gắt, mất ngủ và có biểu hiện lo âu, trầm cảm. Những câu nói của cô ấy như ‘Anh đang thao túng tâm lý em’, ‘Anh đang kìm hãm sự phát triển của em’ đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng tôi. Những câu nói này không chỉ làm tổn thương tôi mà còn làm cho không khí trong gia đình trở nên căng thẳng.

Tôi đã cố gắng can thiệp, khuyên bảo và thậm chí tìm đến chuyên gia tâm lý để giúp cô ấy. Tôi hy vọng rằng với sự giúp đỡ của chuyên gia, cô ấy sẽ nhận ra được sự sai lầm và quay trở lại với thực tại. Tuy nhiên, cô ấy không chịu hợp tác và còn dọa sẽ ‘cắt đứt năng lượng’ với tôi. Giờ đây, tôi cảm thấy mình đang bị hút cạn kiệt cả về vật chất lẫn tinh thần. Không chỉ là vấn đề tài chính, mà còn là sự kiệt sức về mặt tinh thần khi phải liên tục đối mặt với những tình huống căng thẳng.

Gia đình tôi đang trong tình trạng căng thẳng và tương lai mù mịt. Món nợ gần một tỷ đồng đang treo lơ lửng trên đầu và tôi không biết làm thế nào để kéo vợ tôi ra khỏi cái hố đen mang tên ‘chữa lành’ này trước khi gia đình tôi tan nát. Tôi đang tìm kiếm một giải pháp, một cách để giúp vợ tôi nhận ra được sự thật và quay trở lại với cuộc sống thực tại. Tôi hy vọng rằng có ai đó có thể giúp tôi, hoặc chí ít là có thể chia sẻ kinh nghiệm để tôi có thể giúp vợ tôi vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Tôi chỉ mong muốn có được sự giúp đỡ để cứu gia đình mình. Tôi tin rằng với sự giúp đỡ của mọi người, tôi có thể giúp vợ tôi vượt qua giai đoạn khó khăn này và chúng tôi có thể xây dựng lại cuộc sống hạnh phúc của mình. Tôi hy vọng rằng câu chuyện của tôi có thể giúp mọi người nhận ra được sự nguy hiểm của những ‘khóa học chữa lành’ và giúp họ tránh xa những cám dỗ này.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature vào năm 2023 đã khám phá thế giới phức tạp của sự cạnh tranh nội bộ gián tiếp giữa phụ nữ. Giáo sư Tim Clutton-Brock, Đại học Cambridge, đã thực hiện nghiên cứu này với sự tham gia của gần 600 người từ 25 đến 45 tuổi, đã kết hôn và có con. Họ được yêu cầu đánh giá phản ứng của những người đồng giới khác trong hơn 20 tình huống khác nhau liên quan đến các nguồn lực có lợi cho phụ nữ như thực phẩm, sự an toàn, địa vị, sức mạnh…

Kết quả nghiên cứu cho thấy phụ nữ thiếu một nguồn lực nào đó sẽ có cảm xúc rất tiêu cực với những người phụ nữ có thứ đó, cao hơn đáng kể so với nam giới trong tình huống tương tự. Ví dụ, một phụ nữ có ngoại hình kém hấp dẫn rất dễ nảy sinh cảm giác khó chịu, thậm chí thù ghét người có nhan sắc. Đặc biệt, nếu nguồn lực đó có ở nam giới, phụ nữ thường không có tâm lý ganh đua, hoặc có nhưng không đáng kể.

Nghiên cứu sâu hơn cho thấy phụ nữ tỏ thái độ tiêu cực mạnh mẽ với những người cùng giới tính, liên quan đến các nguồn lực như vị trí quyền lực tại nơi làm việc, ngoại hình hấp dẫn, có cha mẹ tốt, là thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng, năng động, sức khỏe tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, có người bạn đời tốt. Điều này có nghĩa là phụ nữ có xu hướng phản ứng tiêu cực hơn nam giới trước sự bất cân xứng về nguồn lực giữa những người cùng giới, nhưng không phải giữa những người khác giới.

Theo lý giải của tâm lý học tiến hóa, thực tế này bắt nguồn từ việc phụ nữ trong lịch sử phải đối mặt với nguy cơ cao hơn từ hành vi xâm phạm thể chất và do đó phát triển các hình thức xung đột xã hội ngầm hơn. Họ thường nảy sinh cạnh tranh dựa trên ngoại hình, địa vị, bạn đời. Trong khi đó, đàn ông thường có xu hướng cạnh tranh trực tiếp hơn như thi đấu thể chất, ganh đua công khai, thử thách hoặc thể hiện sự thống trị.

Mặc dù đều có tính cạnh tranh, phụ nữ có thể tránh cạnh tranh công khai do áp lực và kỳ vọng xã hội là phái nữ phải dễ chịu, hòa đồng và không thống trị. Do đó, họ có thể cạnh tranh nhiều hơn về ngoại hình, xã hội hoặc cảm xúc, những nơi địa vị của họ được xác định một cách tinh tế.

Để tìm hiểu thêm về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của Nature để biết thêm thông tin chi tiết.

Tóm lại, nghiên cứu này đã chỉ ra rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra gay gắt hơn so với nam giới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như ngoại hình, địa vị và bạn đời. Điều này có thể được giải thích bằng lịch sử và áp lực xã hội mà phụ nữ phải đối mặt.

Chứng rối loạn tiền bạc đang ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt là trong giới trẻ. Đây là tình trạng khi một người có cái nhìn sai lệch hoặc méo mó về tài chính của mình, dẫn đến cảm giác bất an hoặc thiếu thốn về tiền bạc, ngay cả khi cuộc sống của họ vẫn ổn định. Các chuyên gia tài chính và tâm lý học cho biết rằng chứng rối loạn tiền bạc có thể thể hiện qua các dấu hiệu như luôn lo lắng về việc không có đủ tiền, ám ảnh về những khoản chi tiêu nhỏ nhặt, né tránh mọi hình thức chi tiêu, so sánh tình hình tài chính với người khác, và cảm thấy tội lỗi hoặc xấu hổ sau khi chi tiêu.

Nguyên nhân của chứng rối loạn tiền bạc có thể phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các vấn đề về bất ổn kinh tế, văn hóa so sánh, hối hả gia tăng, chấn thương trong quá khứ và các khuynh hướng cá nhân. Thế hệ trẻ ngày nay có khả năng mắc chứng rối loạn tiền bạc cao hơn so với các thế hệ trước do dành nhiều thời gian trên mạng xã hội, nơi họ thường xuyên tiếp xúc với những hình ảnh về cuộc sống sang chảnh và du lịch khắp nơi. Tại Việt Nam, thời lượng sử dụng mạng xã hội trung bình mỗi ngày của giới trẻ là 7 giờ, một con số đáng báo động.

Việc tiếp xúc thường xuyên với mạng xã hội có thể làm gia tăng nguy cơ rối loạn tiền bạc. Các chuyên gia khuyến cáo rằng giới trẻ cần có cái nhìn trung thực về tài chính, đặt mục tiêu rõ ràng, lập kế hoạch và quan trọng nhất là luôn để mắt tới tài chính. Để đối phó với chứng rối loạn tiền bạc, các chuyên gia tài chính và tâm lý học khuyên rằng mọi người cần xem tiền là công cụ, xác định nguồn cơn lo lắng, thay đổi góc nhìn, cẩn thận với mạng xã hội, đánh giá thực trạng tài chính cá nhân, học cách biết ơn và xóa bỏ sớm các “điểm mù” về tài chính.

Bình thường hóa các cuộc trò chuyện về tiền bạc và tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia trị liệu hoặc cố vấn tài chính cũng là những cách giúp giải quyết chứng rối loạn tiền bạc. Việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia có thể giúp mọi người hiểu rõ hơn về tình trạng tài chính của mình và tìm ra giải pháp phù hợp. Đồng thời, việc giáo dục về tài chính và quản lý tiền bạc cũng là một phần quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị chứng rối loạn tiền bạc.

Cuối cùng, việc nhận thức được chứng rối loạn tiền bạc và tìm kiếm sự giúp đỡ là bước đầu tiên quan trọng để giải quyết vấn đề này. Mọi người cần phải chủ động trong việc quản lý tài chính của mình và không ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết. Chỉ khi có sự hiểu biết và hỗ trợ đúng đắn, chúng ta mới có thể vượt qua chứng rối loạn tiền bạc và xây dựng một tương lai tài chính ổn định và vững chắc.

Gần đây, làn sóng nghệ sĩ Việt Nam bị bắt vì liên quan đến ma túy đã gây ra sự bàng hoàng và lo lắng trong công chúng. Những trường hợp này đã đặt ra câu hỏi về lý do tại sao những người nổi tiếng, vốn được coi là hình tượng và tấm gương cho xã hội, lại dễ dàng sa vào cạm bẫy này.

Một số người trong giới đã đưa ra lời biện minh rằng nghệ sĩ cần sáng tạo và cảm xúc để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật ấn tượng, và họ tìm đến chất kích thích để có thể ‘phiêu’ hơn trong nghệ thuật. Tuy nhiên, chuyên gia tâm lý và xã hội học đã lên tiếng cảnh báo rằng đây là một sự ngụy biện nguy hiểm và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Thực tế, việc sử dụng chất kích thích không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của nghệ sĩ, mà còn có thể dẫn đến mất kiểm soát và gây ra những hành vi tiêu cực. Hơn nữa, khi những người nổi tiếng sa vào cạm bẫy này, họ không chỉ làm tổn hại đến bản thân mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của ngành nghệ thuật nói chung.

Chuyên gia tâm lý và xã hội học cũng chỉ ra rằng, việc sử dụng chất kích thích không phải là giải pháp để tạo ra sáng tạo và cảm xúc trong nghệ thuật. Thay vào đó, nghệ sĩ cần tìm kiếm nguồn cảm hứng từ cuộc sống, từ con người và từ những trải nghiệm thực tế. Sáng tạo và cảm xúc có thể được tạo ra thông qua quá trình làm việc chăm chỉ, nghiên cứu và học hỏi, chứ không phải thông qua việc sử dụng chất kích thích.

Trước tình hình này, nhiều người hy vọng rằng ngành nghệ thuật sẽ có những biện pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn và hỗ trợ những nghệ sĩ đang gặp khó khăn. Đồng thời, công chúng cũng cần có cái nhìn đúng đắn về vấn đề này và lên án những hành vi tiêu cực liên quan đến ma túy.

Tóm lại, việc nghệ sĩ Việt Nam bị bắt vì liên quan đến ma túy là một vấn đề nghiêm trọng và cần được quan tâm. Thay vì tìm kiếm giải pháp trong chất kích thích, nghệ sĩ cần tìm kiếm nguồn cảm hứng và sáng tạo từ những nguồn lành mạnh và tích cực.

Ngày 23/7, thông tin về việc nhà thiết kế hàng đầu Nguyễn Công Trí bị bắt vì liên quan đến ma túy đã gây rúng động trong cộng đồng và giới nghệ thuật. Sự kiện này không chỉ làm dậy lên làn sóng sốc và thất vọng mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về đạo đức và trách nhiệm của người nghệ sĩ.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, nhận định rằng vụ việc liên quan đến Nguyễn Công Trí là một hồi chuông cảnh tỉnh, nhấn mạnh rằng danh tiếng và tài năng không thể là ‘kim bài miễn tội’ cho bất kỳ ai. Ông Sơn cho rằng cần phải nhìn nhận vấn đề này một cách nghiêm túc và sâu sắc hơn, không chỉ dừng lại ở đạo đức cá nhân mà còn liên quan đến môi trường văn hóa và xã hội mà nghệ sĩ đang hoạt động.

Theo ông Sơn, đằng sau ánh hào quang của danh tiếng và thành công, nhiều nghệ sĩ phải đối mặt với áp lực và sự cô đơn, thiếu điểm tựa tinh thần, khiến họ dễ dàng rơi vào những quyết định sai lầm. Sự sa ngã của nghệ sĩ vào vòng xoáy của ma túy không chỉ đơn thuần đến từ áp lực sáng tạo hay kỳ vọng của công chúng mà còn từ những khoảng trống tâm lý mà họ không thể tự lấp đầy.

Tài năng và danh tiếng không thể thay thế cho trách nhiệm và đạo đức. Nghệ sĩ, cũng như mọi người khác, phải tuân thủ pháp luật và sống có trách nhiệm với xã hội. PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh rằng cần thiết phải xây dựng một môi trường văn hóa lành mạnh, nơi nghệ sĩ có thể phát triển tài năng và sống có trách nhiệm.

Ông Sơn cũng cảnh báo về sự cám dỗ trong giới giải trí và nhấn mạnh rằng nghệ sĩ cần phải có bản lĩnh và đạo đức để không sa ngã vào những cạm bẫy. Cần có chương trình giáo dục đạo đức nghề nghiệp và trung tâm tư vấn tâm lý cho nghệ sĩ, cũng như chính sách xử lý và phục hồi công bằng.

Lời nhắn nhủ của PGS.TS Bùi Hoài Sơn trở nên đắt giá trong bối cảnh hiện nay: Nghệ thuật là để thăng hoa, không phải là cái cớ để biện minh cho lối sống buông thả. Giữ gìn bản thân cũng chính là giữ gìn niềm tin và ánh sáng cho con đường nghệ thuật mà mỗi người đã chọn.