Thủ đô Hà Nội đang tích cực triển khai các nỗ lực chuyển đổi số, với mục tiêu trở thành một đô thị số, thành phố thông minh, đô thị xanh và đáng sống. Để hiện thực hóa mục tiêu này, nhiều bạn trẻ đã tình nguyện hỗ trợ người dân trên địa bàn thành phố tiếp cận và làm quen với công nghệ số.

Ở phường Cửa Nam, các đoàn viên và thanh niên đã tích cực hướng dẫn người dân sử dụng điện thoại thông minh để thực hiện các thủ tục như đặt lịch hẹn khám bác sĩ, xin xác nhận tạm trú, và tải giấy tờ qua điện thoại. Điều đáng chú ý là nhiều người dân, dù ở độ tuổi cao, đã sẵn sàng học hỏi và áp dụng công nghệ để thay đổi bản thân. Bà Trần Thị Vinh, 64 tuổi, cư dân phường Cửa Nam, chia sẻ: “Bác trước giờ chỉ biết đi chợ, nay biết dùng công nghệ tự đặt lịch hẹn khám bác sĩ trên điện thoại rồi đấy! Làm được như vậy là nhờ khi lên phường bác được các đoàn viên, thanh niên ngồi cạnh hướng dẫn.”

Ông Nguyễn Hữu Minh, 61 tuổi, cũng bày tỏ quan điểm tương tự: “Tôi nghĩ học để không bị để lại phía sau. Con cái đi làm suốt ngày, thay vì mình ngồi ở nhà ‘bó tay’ không biết gì, giờ lên phường trong lúc ngồi chờ, có thể nhờ các bạn tình nguyện hướng dẫn làm trên điện thoại rồi in ra được luôn.”

Tại phường Đống Đa, các sinh viên tình nguyện đã hỗ trợ người dân học cách sử dụng điện thoại thông minh, tải ứng dụng và đăng nhập Cổng dịch vụ công quốc gia. Bà Dung, 67 tuổi, cư dân Hàng Bồ, cho biết: “Ban đầu chưa học được bác cứ tự mắng mình chậm chạp, sau học được rồi thấy rất vui. Sử dụng được công nghệ vừa thấy núi công việc trở nên nhẹ nhõm lại vừa biết bao nhiêu điều mới mẻ và nhanh như cái chớp mắt!”

Quá trình chuyển đổi số đòi hỏi sự thích ứng và điều chỉnh của mỗi người. Chị Lan Anh, một người dân Hà Nội, chia sẻ: “Rồi sẽ có nhiều người phải đổi xe xăng sang xe điện, bỏ thói quen ra phường để cáu kỉnh và than vãn nếu chưa làm được thủ tục, sang đặt lịch online. Ban đầu chưa làm được nhưng học sẽ làm được. Kiên nhẫn học tập cũng là sự hy sinh và mình phải thích nghi, sẵn sàng cho việc này”.

Việc chuyển đổi số thành công sẽ giúp người dân thực hiện các thủ tục hành chính một cách nhanh chóng và tiện lợi hơn. Sự thành công của chuyển đổi số không nằm ở số lượng ứng dụng, thiết bị hay hệ thống được triển khai, mà nằm ở hiệu quả công việc của người dân và sự hài lòng của họ khi tự tay làm được một việc và không cần ai can thiệp.

UBND TP Hà Nội đã ban hành Chỉ thị phát động Chiến dịch “45 ngày đêm ra quân hỗ trợ chuyển đổi số tại các xã, phường”, đánh dấu bước khởi đầu vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Mục tiêu của chiến dịch là nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách hành chính và phục vụ người dân ngay tại cấp cơ sở. Chiến dịch cũng sẽ triển khai mô hình “Bình dân học vụ số lưu động” tại 126 xã, phường nhằm hỗ trợ người dân, nhất là người cao tuổi, hộ nghèo tiếp cận dịch vụ công trực tuyến.

Phú Quốc – Điểm Sáng Mới Của Du Lịch Châu Á

Tờ báo kinh tế hàng đầu Hàn Quốc, Herald Business, mới đây đã có bài viết ca ngợi Phú Quốc, xem việc đăng cai APEC2027 là bước chuyển mình mang tính lịch sử của đảo ngọc, khẳng định vị thế trên hành trình vươn tầm quốc tế. Việc đăng cai Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương APEC2027 không chỉ khẳng định vị thế của Phú Quốc trên trường quốc tế, mà còn là cú hích mạnh mẽ thúc đẩy sự chuyển mình toàn diện của đặc khu này.

Herald Business cho rằng việc đăng cai APEC2027 đã mở ra chương mới trong hành trình đưa Phú Quốc trở thành “thành phố du lịch sinh thái – thông minh hàng đầu thế giới”. Phú Quốc giờ đây không chỉ là một điểm đến nghỉ dưỡng đơn thuần, mà còn là biểu tượng mới cho ngành du lịch bền vững và hội nhập tại Đông Nam Á. Hòn đảo đang từng bước nâng cấp toàn diện cả về hạ tầng, công nghệ lẫn văn hóa dịch vụ, nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe.

Theo Herald Business, khẩu hiệu hành động “Đảo xanh – Thành phố thông minh – Không phát thải carbon” là minh chứng cho định hướng phát triển bền vững mà Phú Quốc đang theo đuổi. Tờ báo đánh giá cao nỗ lực phối hợp giữa chính quyền địa phương và các doanh nghiệp như Sun Group trong việc kiến tạo diện mạo mới cho đảo ngọc hiện đại, thân thiện môi trường và đạt chuẩn quốc tế.

Herald Business đã liệt kê hàng loạt các dự án trọng điểm đang được triển khai bao gồm: nâng cấp hạ tầng Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc, bến cảng, phát triển hệ thống giao thông, xây dựng tổ hợp đa chức năng phục vụ APEC, mở rộng các khu nghỉ dưỡng cao cấp, thành lập hãng hàng không Sun PhuQuoc Airways và áp dụng mô hình quản lý rác thải thông minh trên toàn đảo. Những bước đi này không chỉ chuẩn bị cho APEC2027 mà còn thể hiện tham vọng dài hạn trong việc đưa Phú Quốc trở thành trung tâm du lịch sinh thái – thông minh hàng đầu khu vực.

Herald Business cũng dành sự chú ý đến quy mô của các công trình đang trong quá trình quy hoạch tại Phú Quốc nhằm chuẩn bị cho APEC2027. Phú Quốc sẽ xây dựng tổ hợp đa chức năng quy mô lớn, có điểm nhấn là Trung tâm hội nghị và triển lãm với tổng diện tích mặt bằng 95.200m2, trong đó phòng hội nghị có diện tích 10.790m2. Tổ hợp này sẽ có khả năng kết nối liền mạch với chuỗi điểm đến nổi tiếng và công trình nổi bật như Bãi Kem, Cầu Hôn (Kiss Bridge), show diễn “Nụ hôn của biển cả” và tuyến cáp treo 3 dây hàng đầu thế giới tới đảo Hòn Thơm.

Herald Business gọi Phú Quốc là một điểm sáng mới của du lịch Châu Á, đồng thời dẫn chứng loạt thành tích ấn tượng như: hòn đảo có tốc độ tăng trưởng vận tải hàng không nhanh hàng đầu Đông Nam Á, thuộc Top 3 hòn đảo đẹp nhất châu Á, và nằm trong Top 2 điểm đến tại Việt Nam được du khách Hàn Quốc yêu thích nhất trong các kỳ nghỉ.

Theo báo cáo từ Agoda, Phú Quốc hiện là điểm đến được du khách Hàn Quốc ưa chuộng thứ hai tại Việt Nam, chỉ xếp sau Nha Trang, đồng thời giữ vị trí thứ ba trong danh sách các địa điểm nghỉ dưỡng được khách Trung Quốc lựa chọn nhiều nhất. Trong 6 tháng đầu năm 2025, du khách Hàn Quốc dẫn đầu lượng khách quốc tế đến Phú Quốc với gần 280.000 lượt nhập cảnh – tăng hơn 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Du khách đến Phú Quốc có thể dễ dàng bắt gặp những giai điệu K-pop vang lên ở mọi nơi, từ New World Phu Quoc Resort, Thị trấn Hoàng Hôn, King Kong Mart, đến công viên chủ đề Sun World Hon Thom.

Herald Business nhận định rằng đội ngũ nhân sự tại các khu nghỉ dưỡng và khách sạn – trong đó có các thương hiệu như Sun Group – không chỉ có khả năng giao tiếp bằng tiếng Hàn mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và thân thiện trong phục vụ, góp phần củng cố hình ảnh Phú Quốc như một điểm đến phù hợp với du khách Hàn Quốc.

Theo Herald Business, sự thành công của Phú Quốc đến từ chính sách miễn thị thực tới 30 ngày cho toàn bộ du khách quốc tế, sự ủng hộ nhiệt tình của truyền thông quốc tế, cùng với tinh thần tận tâm, chuyên nghiệp của đội ngũ nhân sự của các tập đoàn tiên phong như Sun Group. Sau cột mốc APEC2027, Phú Quốc được dự báo sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng và trở thành tâm điểm chú ý trong ngành du lịch khu vực, đồng thời củng cố hình ảnh một điểm đến tầm cỡ trên bản đồ toàn cầu.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính mới đây đã có cuộc tiếp xúc với ông Yukihito Honda, Tổng Giám đốc điều hành khối Phát triển Đô thị Đa dạng của Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản). Tại cuộc gặp, Thủ tướng Chính phủ đã đánh giá cao các dự án đầu tư của Tập đoàn Sumitomo tại Việt Nam, cho rằng những dự án này có quy mô lớn, tác động lan tỏa tới phát triển kinh tế – xã hội tại các địa phương, góp phần thúc đẩy mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Thủ tướng nhấn mạnh, các khu công nghiệp do tập đoàn đầu tư đã thu hút 6 tỷ USD đầu tư và giải quyết việc làm cho hơn 90 nghìn lao động. Thủ tướng đề nghị Tập đoàn Sumitomo tiếp tục mở rộng các hoạt động đầu tư tại Việt Nam với tiến độ triển khai nhanh và hiệu quả hơn, đặc biệt là trong những lĩnh vực tập đoàn có thế mạnh như cơ sở hạ tầng, tài chính, bất động sản, giao thông vận tải, đường sắt, điện tử, hóa chất, nông nghiệp công nghệ cao, khu công nghiệp, thành phố thông minh, logistics, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Thủ tướng mong muốn tập đoàn trở thành nhà đầu tư chiến lược, đóng góp tích cực cho kinh tế Việt Nam, thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn.

Ông Yukihito Honda cho biết, Tập đoàn Sumitomo đang tham gia liên doanh đầu tư Dự án Thành phố thông minh Bắc Hà Nội, đầu tư các khu công nghiệp tại Hà Nội, Hưng Yên, Phú Thọ, Thanh Hóa, Quảng Trị, tham gia thi công EPC dự án đường sắt trong đô thị số 1 tại Thành phố Hồ Chí Minh, dự án nhiệt điện BOT Vân Phong I công suất 1.320 MW đã đi vào hoạt động. Tổng Giám đốc điều hành Khối Phát triển Đô thị Đa dạng của Tập đoàn Sumitomo đề nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ tập đoàn triển khai các dự án hiện có và hỗ trợ tập đoàn đầu tư Dự án Nhà máy Điện khí Vân Phong 2.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hoan nghênh Tập đoàn Sumitomo quan tâm các dự án đầu tư mới tại Việt Nam, bao gồm các Dự án Khu công nghiệp Thanh Hóa, Thành phố thông minh Bắc Hà Nội. Thủ tướng khẳng định, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương sẽ hỗ trợ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Nhật Bản nói chung và Tập đoàn Sumitomo nói riêng triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh có hiệu quả và bền vững tại Việt Nam theo hướng công khai, minh bạch, giảm thủ tục hành chính và tuân thủ quy định của pháp luật.

Cụ thể, Thủ tướng ủng hộ Tập đoàn Sumitomo phối hợp chặt chẽ với Hà Nội xây dựng Thành phố thông minh Bắc Hà Nội hiện đại, văn minh, mang bản sắc văn hóa của Nhật Bản và Việt Nam, phấn đấu khởi công cùng với các công trình, dự án nhân Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2.9. Về Dự án Nhà máy Điện khí Vân Phong 2, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương nghiên cứu và có phản hồi đối với đề xuất của Tập đoàn Sumitomo liên quan tới Quy hoạch điện VIII; đề nghị tập đoàn phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương để sớm có đáp án về dự án.

Ngày 11 tháng 8 năm 2023, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp ông Yukihito Honda, Tổng Giám đốc Tập đoàn Sumitomo và Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, ông Ito Naoki. Trong buổi tiếp, Thủ tướng đánh giá cao mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đang phát triển tốt đẹp và nhấn mạnh cần tận dụng lợi thế này để thúc đẩy các dự án đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả hơn.

Tổng Giám đốc Sumitomo, ông Yukihito Honda, bày tỏ lòng biết ơn đối với Chính phủ và Thủ tướng Phạm Minh Chính đã luôn hỗ trợ tập đoàn hoạt động hiệu quả tại Việt Nam trong nhiều năm qua. Ông Honda nhấn mạnh dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội, do Sumitomo hợp tác với Tập đoàn BRG của Việt Nam, sẽ là biểu tượng cho mối quan hệ hai nước. Dự án này đang hoàn tất thủ tục và dự kiến khởi công xây dựng vào ngày 19/8 tới đây. Trong tương lai, Sumitomo muốn phát triển thành phố thông minh theo hướng xanh, sạch, đẹp, hiệu quả, sử dụng năng lượng sạch và trung hòa carbon, đồng thời ứng dụng công nghệ cao và mô hình chăm sóc sức khỏe, phúc lợi xã hội theo tiêu chuẩn Nhật Bản.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và ông Yukihito Honda thảo luận về dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội. Thủ tướng mong muốn hình thành một đô thị mang đậm nét văn hóa Nhật Bản và yêu cầu các bên triển khai dự án bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam. Ông cũng mong muốn Sumitomo phối hợp với Việt Nam để triển khai nghiêm túc dự án, bảo đảm lợi ích hài hòa và rủi ro chia sẻ.

Về các hoạt động đầu tư của Sumitomo tại Việt Nam, ông Honda cho biết tập đoàn đã phát triển các khu công nghiệp tại Hà Nội, Quảng Trị, thu hút hơn 6 tỷ USD vốn đầu tư, chủ yếu từ các công ty Nhật Bản, và tạo việc làm cho 90 nghìn lao động. Thủ tướng Phạm Minh Chính ủng hộ các dự án đang triển khai của Sumitomo và đề nghị tập đoàn cần tích cực vận động nguồn vốn của Nhật Bản để đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt là trong khuôn khổ Chương trình Cộng đồng châu Á phát thải ròng bằng 0 (AZEC).

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, Ito Naoki, chúc mừng Việt Nam được UNESCO công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa thế giới. Đại sứ cũng hy vọng dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội sẽ nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ tích cực từ hai Chính phủ để triển khai dự án, trong đó có thể bao gồm tuyến tàu điện kết nối sân bay Nội Bài về Hà Nội và đi qua dự án.

Kết thúc buổi tiếp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản không có giới hạn và mong muốn Tập đoàn Sumitomo tiếp tục đầu tư mạnh hơn nữa vào Việt Nam trong thời gian tới.

https://www.chinhphu.vn/cong-dien/portal/chinhphu.vn

Để giảm thiểu ô nhiễm không khí, hàng chục thành phố trên thế giới đang siết chặt các quy định đối với phương tiện chạy xăng dầu bằng cách tổ chức vùng phát thải thấp hoặc không phát thải. Tuy nhiên, hầu hết các thành phố đều tiến hành thí điểm trong vài năm trước khi áp dụng chính thức. Với mật độ dân số ngày càng cao và lượng phương tiện giao thông dày đặc, nhiều thành phố đang đối mặt với nguy cơ ô nhiễm không khí đã chọn lập các vùng phát thải thấp (Low Emission Zones – LEZ) hoặc vùng không phát thải (Zero-Emission Zones – ZEZ).

Trong khi LEZ chủ yếu siết chặt tiêu chuẩn khí thải xe động cơ đốt trong, thì khu vực ZEZ là nơi chỉ cho phép phương tiện không phát thải như xe điện, xe đạp và người đi bộ được phép di chuyển tự do. Theo Viện Tài nguyên Thế giới (WRI) trụ sở tại thủ đô Washington (Mỹ), chính sách ZEZ không tốn nhiều ngân sách nhưng có thể giúp giảm đáng kể khí thải, đi kèm lợi ích môi trường và kinh tế.

Nếu được thiết kế hợp lý, ZEZ có thể giúp giảm lượng xe lưu thông, bớt tắc nghẽn và thúc đẩy thị trường xe điện phát triển nhanh hơn. ZEZ được đánh giá cao nhưng cũng vấp phải một số e ngại về tác động kinh tế – xã hội. Ví dụ, chi phí mua xe điện hoặc khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ vận chuyển có thể ảnh hưởng đến người dân thu nhập thấp hoặc nhóm dễ bị tổn thương đang sinh sống trong khu vực.

Ngoài ra, các doanh nghiệp vận tải nhỏ có thể gặp khó trong việc tiếp cận khách hàng, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thực phẩm và hàng hóa. Dù vùng giao thông không phát thải là mô hình mới và chưa hoàn thiện, một số thành phố đã bắt đầu triển khai. Theo báo cáo đến 2024 của WRI, khoảng 10 thành phố trên toàn cầu chính thức triển khai hoặc công bố đề án thí điểm ZEZ, gồm Rotterdam, Amsterdam (Hà Lan), London, Oxford (Anh), Brussels (Bỉ), Santa Monica, Los Angeles (Mỹ), Oslo (Na Uy).

Trung Quốc có 4 thành phố áp dụng mô hình này, là Thâm Quyến, Phật Sơn, Đông Quan và Hàng Châu. Các thành phố tiên phong này đã đưa ra nhiều cách làm hiệu quả, có thể là bài học kinh nghiệm cho những đô thị khác. Một tài xế giao hàng bằng xe điện hai bánh lưu thông trên đường Kiều Hương ở Thâm Quyến, Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Nâng cấp từ vùng phát thải thấp lên không phát thải

Theo Hội đồng Quốc tế về Giao thông Vận tải Sạch (ICCT) trụ sở tại Washington (Mỹ), vùng không phát thải có thể là bước tiếp theo từ các vùng phát thải thấp (LEZ) hiện có. Với các thành phố đã có LEZ, việc nâng cấp lên vùng không phát thải (ZEZ) là khả thi bằng cách siết chặt dần các tiêu chí.

Ví dụ Amsterdam (Hà Lan) dự kiến trong năm nay lập vùng ZEZ tại khu vực nội đô, áp dụng mọi loại phương tiện, trừ ôtô con. Ngoài ra, chỉ các xe máy và xe tay ga không phát thải mới được phép hoạt động trong khu vực đô thị của thành phố. Mục tiêu dài hạn của nhà chức trách là siết dần các tiêu chí LEZ để trở thành ZEZ bao phủ toàn thành phố, áp dụng cho mọi phương tiện cơ giới vào năm 2030.

Kế hoạch này được nêu trong ‘Chương trình hành động không khí sạch’ của Amsterdam từ 2019. Thành phố Eindhoven (Hà Lan) cũng định thiết lập ZEZ khu vực nội đô, áp dụng cho xe tải, xe giao hàng và ôtô buýt. Đến 2030, nơi đây sẽ siết tiêu chí, buộc mọi phương tiện phải là xe không phát thải.

Tương tự, Paris đã có kế hoạch dần siết vùng LEZ hiện hữu thành ZEZ vào 2030, áp dụng cho các loại phương tiện. Tuy nhiên, không bắt buộc phải có LEZ trước khi triển khai ZEZ, như kinh nghiệm tại Oxford, Thâm Quyến và Rotterdam. ‘Mỗi thành phố cần chọn phương án phù hợp nhất với mục tiêu và điều kiện địa phương.

Việc vùng phát thải thấp và không phát thải cùng tồn tại trong một thành phố nhưng áp dụng cho các loại phương tiện hoặc khu vực khác nhau cũng là điều khả thi’, báo cáo của ICCT nhận định. Bắt đầu với xe tải Khi làm ZEZ, vài thành phố ưu tiên chuyển đổi ôtô tải vì cấm xe cá nhân chạy xăng vào trung tâm có thể gây phản ứng từ người dân, nhất là khi việc này ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nơi làm việc, trường học hoặc sinh hoạt hàng ngày.

Ngoài ra, thị phần xe điện cá nhân đang tăng nhanh (năm 2023 là 22% tại EU, 35% ở Trung Quốc, 9% tại Mỹ) còn ôtô tải điện vẫn rất thấp, cần khuyến khích bằng ZEZ. Chẳng hạn, Amsterdam từng đề xuất thiết lập ZEZ cho mọi loại phương tiện khu vực nội đô vào năm 2030. Tuy nhiên, lo ngại về sự đồng thuận của người dân nên nhà chức trách lùi kế hoạch hạn chế xe cá nhân sau mốc này và chuyển sang áp ZEZ cho xe tải bên trong đường vành đai A10 từ 2025.

Giai đoạn đầu, xe tải nhẹ và xe van sẽ được ưu tiên chuyển đổi vì ôtô tải nặng, đường dài hiện có ít mẫu điện hóa và giá quá cao. Đông Quan và Hàng Châu (Trung Quốc) đang cấm xe tải chạy diesel đi vào ZEZ, hướng đến xóa sổ ôtô tải nặng khỏi trung tâm thành phố.

Theo WRI, hầu hết các thành phố trong nghiên cứu đều chọn hạn chế xe tải diesel hoặc xăng ở giai đoạn đầu khi triển khai ZEZ. London và Oxford (Anh) còn mở rộng thí điểm sang xe cá nhân, nhưng chỉ trên một số tuyến phố ngắn dưới 1 km.

Thí điểm phạm vi nhỏ

Các thành phố cần đảm bảo rằng việc thiết kế ZEZ không làm gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa hay ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị. Vì vậy, họ bắt đầu ở quy mô nhỏ, như cách của Thâm Quyến. Là một phần trong sáng kiến phát triển bền vững ‘Thâm Quyến xanh’ năm 2018, nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí, 10 khu ZEZ đã được thành phố thiết lập.

Để tránh phản ứng từ cộng đồng, chính quyền chỉ định các khu vực nhỏ tại những vị trí có tính nhận diện cao. Các khu vực này có tổng diện tích 22 km2 chỉ chiếm khoảng 1,1% diện tích thành phố, được bố trí tại trung tâm các quận nội thành, nơi thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao, ùn tắc giao thông và thiếu hụt chỗ đỗ xe.

Diện tích từng khu ZEZ dao động từ 0,37 đến 5,4 km2. Một số khu ZEZ đặt gần các cơ quan hành chính hoặc trường học công lập để tận dụng cơ chế mua sắm công xe điện, đồng thời tránh ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống dân cư.

Vào 2023, Thâm Quyến tiếp tục bổ sung 6 khu ZEZ mới gần các trường đại học và công viên công cộng. Tương tự Thâm Quyến, hầu hết các thành phố trên thế giới mà WRI nghiên cứu đều bắt đầu hoặc lên kế hoạch triển khai ZEZ ở các khu vực diện tích từ 4 đến 31 km2.

Một số cũng đang thử nghiệm các vị trí khác ngoài trung tâm. Chẳng hạn, Trung Quốc đang xem xét thiết lập các khu ZEZ (hoặc các vùng phát thải cực thấp) tại các khu công nghiệp, cảng biển, bãi hàng đường sắt và sân bay.

Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ

Các công ty vận tải nhỏ nằm trong ZEZ dễ bị ảnh hưởng khi chính sách mới áp dụng. Tại Rotterdam, trong quá trình chuyển đổi sang xe điện, họ cảnh báo rằng chi phí chuyển đổi cao do phải mua xe mới. Vì vậy, thành phố mở rộng phạm vi các khoản trợ cấp mua xe tải điện.

Địa phương còn tư vấn chi phí, cung cấp thông tin liên quan đến các khoản miễn giảm thuế, hướng dẫn các giải pháp sạc điện và triển khai chương trình dùng thử miễn phí xe điện. Để doanh nghiệp đủ thời gian chuẩn bị, Rotterdam áp dụng giai đoạn chuyển tiếp kéo dài.

Chính sách ZEZ bao phủ diện tích 13 km2 và hạn chế nhiều loại xe tải không được lưu thông được công bố từ năm 2020, khoảng 4 năm trước khi áp dụng. Rotterdam còn áp dụng thêm thời gian chuyển tiếp 3-5 năm để loại bỏ dần xe chạy xăng hoặc dầu (chuẩn Euro V và VI), nhằm giúp các doanh nghiệp chuẩn bị và có thêm thời gian chờ giá xe điện giảm.

Ngoài ra, thành phố còn mở rộng mạng lưới trạm sạc pin tại các bãi đỗ công cộng và các điểm đến lớn như trung tâm phân phối, văn phòng, bãi trung chuyển. Họ cũng đang xử lý các vấn đề về khả năng tương thích giữa các loại trạm sạc và tác động của việc sạc xe lên hệ thống điện lưới.

WRI cho rằng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện không phát thải là yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe cho con người và cắt giảm lượng phát thải gây hại cho khí hậu và môi trường. Triển khai ZEZ có thể là thách thức nhưng các thành phố như Amsterdam, Thâm Quyến và Rotterdam đã chứng minh rằng hoàn toàn khả thi.

‘Tuy nhiên, điều quan trọng là chính sách cần tránh gây ra những tác động tiêu cực cho các công ty vận tải nhỏ và cư dân, đồng thời mang lại thêm các lợi ích đi kèm như tăng hiệu quả vận hành và giảm tắc nghẽn’, tổ chức này khuyến nghị.