Giấc mơ về một trung tâm tài chính tầm cỡ khu vực tại TP.HCM đang dần trở thành hiện thực. Sáng ngày 2-8, Bộ Tài chính và UBND TP.HCM đã tổ chức hội nghị công bố nghị quyết của Quốc hội về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Đây là một bước đi chiến lược quan trọng, không chỉ góp phần thúc đẩy kinh tế đất nước mà còn khẳng định vị thế mới của Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu.

Nghị quyết của Quốc hội về trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (nghị quyết số 222) sẽ có hiệu lực kể từ ngày 1-9, đánh dấu một bước pháp lý quan trọng để xây dựng trung tâm tài chính quốc tế đặt tại TP.HCM và Đà Nẵng. Hàng loạt chính sách ưu đãi đã được thiết kế để tạo môi trường kinh doanh hấp dẫn, cạnh tranh, thu hút các doanh nghiệp tài chính, quỹ đầu tư, công ty công nghệ tài chính và nhà đầu tư chiến lược từ khắp nơi trên thế giới hội tụ về Việt Nam.

Về chính sách thuế, nghị quyết quy định các doanh nghiệp từ dự án đầu tư mới tại trung tâm tài chính quốc tế thuộc ngành nghề ưu tiên sẽ được áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 30 năm, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp tối đa không quá 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá 9 năm tiếp theo. Ngoài ra, các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, người có trình độ chuyên môn cao làm việc tại trung tâm tài chính quốc tế cũng sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân đến hết năm 2030.

Bên cạnh đó, chính sách ngoại hối, chính sách tài chính, phát triển thị trường vốn cũng được ưu đãi để thu hút nguồn vốn cho các doanh nghiệp trong trung tâm tài chính. Đặc biệt, nghị quyết cũng quy định các chính sách tài chính thử nghiệm có kiểm soát cho dịch vụ tài chính ứng dụng công nghệ (fintech) và đổi mới sáng tạo.

Các chuyên gia đánh giá việc thành lập trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM sẽ có tác động lớn tới sự phát triển của TP, bao gồm hút được một lượng lớn vốn đầu tư nước ngoài, tạo ra công ăn việc làm cho những người làm trong lĩnh vực tài chính cao cấp, đóng góp tích cực cho tăng trưởng GRDP của TP.HCM và hút một lượng nhân tài, lao động chất lượng cao vào làm việc tại trung tâm tài chính quốc tế.

Tuy nhiên, để thành lập trung tâm tài chính quốc tế, Việt Nam cần tự do hóa tài khoản vốn, cho phép dòng tiền ra vào trung tâm tài chính quốc tế bình thường, không bị khống chế. Đồng thời, cần có lộ trình để xử lý tốt bộ ba bất khả thi trong chính sách tiền tệ.

Việt Nam đang có cơ hội lớn để phát triển trung tâm tài chính quốc tế, thực hiện giấc mơ trở thành nền kinh tế phát triển tốc độ cao. Tuy nhiên, cần thu hút các tập đoàn tài chính lớn có mặt tại trung tâm tài chính để tạo sự lan tỏa từ hoạt động và luân chuyển vốn toàn cầu của họ.

Trong khi đó, các trung tâm tài chính hàng đầu thế giới hiện nay bao gồm New York, London, Hong Kong và Singapore. Những thành phố này có hệ sinh thái tài chính toàn diện và năng động, là nơi đặt trụ sở của các Sở Giao dịch chứng khoán lớn và các công ty quản lý tài sản và bảo hiểm hàng đầu thế giới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 113/CĐ-TTg ngày 19/7/2025, nhằm triển khai các giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và thúc đẩy sự phát triển của ngành logistics trong lĩnh vực vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Với hệ thống sông ngòi có tổng chiều dài có khả năng khai thác vận tải khoảng 42.000 km, cùng đường bờ biển dài hơn 3.260 km và nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Vận tải thủy là một phương thức vận tải có chi phí thấp, khả năng chuyên chở hàng hóa khối lượng lớn, góp phần giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Trong những năm gần đây, vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng ngày càng tăng.

Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và kết nối giữa các phương thức vận tải còn hạn chế. Để khắc phục những tồn tại này, tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ và địa phương thực hiện các giải pháp đồng bộ.

Cụ thể, Bộ Xây dựng được yêu cầu khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy, tập trung các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, phát triển công nghệ. Bộ Tài chính được yêu cầu chủ trì cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu rà soát đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, nạo vét luồng hàng hải, đường thủy. Bộ này cũng cần phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ phát triển vận tải thủy.

Đối với các địa phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch; tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa. Các địa phương cũng cần tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư xây dựng hạ tầng vận tải thủy, đẩy mạnh phát triển logistics gắn với vận tải đường thủy.

Trước những thách thức và cơ hội trong phát triển vận tải thủy, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, việc triển khai các giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và đẩy mạnh phát triển logistics là nhiệm vụ quan trọng. Điều này không chỉ góp phần vào việc phát triển kinh tế – xã hội, mà còn giúp đa dạng hóa phương thức vận tải, giảm tải áp lực lên các phương thức vận tải khác và tăng cường tính cạnh tranh của nền kinh tế.