Tẩy chay tại nơi làm việc là một vấn đề ngày càng được quan tâm trong lĩnh vực quản trị nguồn nhân lực. Tình trạng này xảy ra khi nhân viên cảm thấy bị đồng nghiệp hoặc cấp trên phớt lờ, cô lập hoặc từ chối tham gia vào các tương tác xã hội tại nơi làm việc. Đây không chỉ là một vấn đề cá nhân mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ môi trường làm việc và hiệu suất công việc của tổ chức.
Để hiểu rõ hơn về tẩy chay tại nơi làm việc, cần nhìn nhận nó dưới nhiều góc độ. Tình trạng này có thể diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau, từ việc tránh giao tiếp bằng mắt hoặc trò chuyện, im lặng, lạnh nhạt đến che giấu thông tin quan trọng. Không giống như các hình thức xung đột công khai như quấy rối hay bắt nạt, tẩy chay thường diễn ra một cách âm thầm, khó nhận diện nhưng lại để lại hậu quả nghiêm trọng.
Hậu quả của tẩy chay tại nơi làm việc là rất nghiêm trọng. Đối với cá nhân, nó gây ra căng thẳng tâm lý, trầm cảm, lo âu, kiệt sức và giảm mức độ hài lòng trong đời sống gia đình. Về phía tổ chức, tẩy chay làm giảm hiệu suất công việc, chất lượng dịch vụ, sự gắn kết với tổ chức và tăng ý định nghỉ việc. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh mà còn làm tổn hại đến danh tiếng và văn hóa của tổ chức.
Các lý thuyết nền tảng như lý thuyết Bảo tồn nguồn lực của Hobfoll (1989) và lý thuyết Trao đổi xã hội của Blau (1964) đã giải thích cơ chế liên quan đến tẩy chay tại nơi làm việc. Lý thuyết bảo tồn nguồn lực giải thích tình trạng bị cô lập làm cạn kiệt tài nguyên tâm lý của cá nhân, dẫn đến mệt mỏi cảm xúc và giảm sự gắn kết công việc. Lý thuyết trao đổi xã hội giải thích các mối quan hệ xã hội tích cực mang lại lợi ích cảm xúc và hỗ trợ xã hội.
Để ứng phó với tẩy chay tại nơi làm việc, các tổ chức có thể thực hiện nhiều chiến lược khác nhau. Ở cấp độ cá nhân, nhân viên có thể sử dụng chiến lược đối phó chủ động và xây dựng, như tìm kiếm sự hỗ trợ từ đồng nghiệp hoặc cấp trên, cải thiện kỹ năng giao tiếp để hòa nhập hơn. Ở cấp độ tổ chức, các chiến lược bao gồm xây dựng văn hóa hòa nhập, ngăn chặn sự lan rộng của hành vi cô lập, thiết lập chính sách chống cô lập và triển khai các chương trình đào tạo về văn minh, tôn trọng, kỹ năng hòa nhập và cảm xúc.
Nhà quản trị đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với tẩy chay tại nơi làm việc. Họ cần chủ động nhận diện và chống lại sự tẩy chay, xây dựng môi trường làm việc toàn diện và tích cực, hỗ trợ và phát triển nhân viên để tăng khả năng đối phó, và quản lý các yếu tố bối cảnh và văn hóa. Việc nhận diện đúng và can thiệp kịp thời sẽ giúp giảm thiểu hậu quả và bảo vệ môi trường làm việc tích cực.
Kết luận, tẩy chay tại nơi làm việc là một vấn đề nghiêm trọng cần được quan tâm và giải quyết. Thông qua việc tổng hợp các nghiên cứu và phân tích các chiến lược ứng phó, hy vọng rằng các tổ chức sẽ có những hàm ý quản trị thiết thực để nhận diện, phòng ngừa và xử lý hiệu quả tình trạng tẩy chay, góp phần xây dựng môi trường làm việc tích cực, công bằng và hỗ trợ nhân viên phát triển.