Ngành bao bì đang trải qua một quá trình chuyển đổi xanh sâu rộng do áp lực từ cả quy định pháp luật trong nước và xu hướng tiêu dùng bền vững, cùng với các tiêu chuẩn quốc tế nghiêm ngặt. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện những thay đổi đáng kể để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải, hướng tới một tương lai môi trường bền vững.
Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất. Sau 6 năm hoạt động, tổ chức này đã đạt được những kết quả ấn tượng, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Thành công này thể hiện nỗ lực không ngừng nghỉ của các doanh nghiệp thành viên trong việc giảm bớt gánh nặng rác thải cho môi trường.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, ngành tái chế vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả và thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác là những trở ngại lớn. Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe. Điều này không chỉ làm giảm khả năng tái xuất khẩu mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành tái chế trong nước.
Để vượt qua những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và chiến lược cụ thể. Tổ chức này sẽ tập trung mở rộng mạng lưới hợp tác để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Đồng thời, các doanh nghiệp thành viên sẽ được khuyến khích thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và tái chế. Mục tiêu cao nhất của Pro Việt Nam là vào năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn.
Một số doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa của công ty không chỉ giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường mà còn đóng góp vào việc xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu kinh tế tuần hoàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách của chính phủ, nhà sản xuất, hiệp hội ngành nghề, khối thu gom phi chính thức, cùng với truyền thông và giáo dục cộng đồng. Sự hợp tác đa chiều này sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho việc phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm thiểu rác thải và bảo vệ môi trường.
Các nỗ lực của Pro Việt Nam và các doanh nghiệp tái chế không chỉ dừng lại ở việc thu gom và tái chế bao bì mà còn hướng đến việc thay đổi nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của tái chế và bảo vệ môi trường. Thông qua việc xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và bền vững, Việt Nam có thể tiến gần hơn đến mục tiêu phát triển bền vững và kinh tế tuần hoàn.