Một trường hợp gây chú ý trong cộng đồng gần đây là Làng Háo Hức, một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm dành cho trẻ em, đã bị phụ huynh lên tiếng tố cáo về nhiều vấn đề tồn tại bất chấp mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho một chương trình kéo dài hơn một tuần. Những vấn đề được đưa ra bao gồm điều kiện vệ sinh không đảm bảo, đặc biệt là nhà vệ sinh bẩn và thiếu nước, điều kiện ăn ngủ không đạt yêu cầu, tình trạng bắt nạt giữa các trẻ em, và sự thiếu quan tâm từ đội ngũ chăm sóc học viên. Những vấn đề này đã tạo ra một sự phẫn nộ trong dư luận và đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng của các chương trình trải nghiệm và hoạt động ngoại khóa dành cho trẻ em tại các đô thị.
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là một thời gian quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ em, không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay là nhiều trẻ em dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử và mạng xã hội, dẫn đến các vấn đề sức khỏe như béo phì, trầm cảm và cô đơn. Vì vậy, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa phù hợp cho trẻ em là hết sức cần thiết để khuyến khích sự phát triển lành mạnh và cân bằng.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã triển khai các mô hình thành công trong việc tạo ra không gian công cộng dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, mô hình “sân chơi phế liệu” cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia giáo dục. Tại Đức, các chương trình hè do chính quyền địa phương tổ chức, Ferienspiele, cung cấp cho trẻ em các hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp, khuyến khích sự tham gia của mọi trẻ em bất kể hoàn cảnh gia đình.
Quay trở lại Việt Nam, mặc dù đã có nhiều hoạt động được duy trì, nhưng vẫn cần tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hóa công cộng quan trọng cho trẻ em như thư viện, bảo tàng và công viên.จำเป็น có một cuộc cách mạng trong việc biến những địa điểm này thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ là người quản lý sách mà còn là “người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức” năng động. Điều này đòi hỏi sự sáng tạo trong việc lập kế hoạch và thực hiện, cũng như sự hỗ trợ từ chính quyền và cộng đồng.
Cuối cùng, việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự tham gia của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Quan trọng hơn, đó không chỉ là hoạt động trông trẻ thông thường mà còn là sự trao truyền văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ, góp phần xây dựng một cộng đồng gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau.